Starten met ondernemen, hoe begin je daaraan?

Je wil ondernemer worden, maar je weet niet hoe daaraan te beginnen? Geen paniek, je bent niet de enige met zo’n probleem. Temeer daar er geen standaardparcours bestaat voor ondernemers. Eén ding staat wel vast: het onderstaande stappenplan helpt je al een eind onderweg…

1. Voldoe je aan de voorwaarden om een bedrijf te starten?

Laten we meteen iets duidelijk stellen: een ondernemer is niet noodzakelijkerwijs iemand met een fantastisch idee die er vervolgens in slaagt om miljoenen te verzamelen… Micro-ondernemer, franchisenemer, handelaar, freelancer, landbouwer, architect…, het maakt niet uit welke activiteit, het zijn allemaal ondernemers zodra ze juridisch volstrekt zelfstandig en op eigen verantwoordelijkheid handelen.

Wie in ons land een zelfstandige activiteit wil uitoefenen, moet aan een aantal voorwaarden voldoen voor hij/zij zich installeert:

• de wettelijke leeftijd van 18 jaar hebben;
• niet juridisch onbekwaam zijn verklaard of onder gerechtelijk toezicht zijn geplaatst;
• over zijn/haar burgerlijke en politieke rechten beschikken;
• niet het verbod hebben gekregen om handelingen te verrichten betreffende een zelfstandige beroepsactiviteit

Wie de Belgische nationaliteit heeft of afkomstig is uit een lidstaat van de EU, Liechtenstein, Noorwegen, IJsland of Zwitserland, kan meteen aan de slag gaan.
Wie niet aan die voorwaarde voldoet, moet in het bezit zijn van een beroepskaart om in België een zelfstandige activiteit uit te oefenen.

2. Je vraagt je af of je het talent hebt om een ondernemer te worden?

Het succes van een ondernemingsproject hangt niet alleen af van economische en financiële elementen, maar vooral van menselijke elementen, te beginnen bij je motivatie. Waarom wil je een bedrijf opstarten? Wat was de aanzet voor dit project? Als ondernemer moet je bereid zijn om een aantal uitdagingen aan te gaan. Kan je omgaan met perioden van zware werklast met veel stress, kan je er weer bovenop komen na een zware klap, kan je leren van je mislukkingen, kan je weer opstaan, kan je volharden… ? Check of je het juiste profiel en de juiste motivatie hebt (en gezondheid!) om een bedrijf op te richten op een duurzame wijze.

Aarzel niet om al je troeven neer te schrijven om na te gaan of ze een pluspunt zijn voor je project. Vraag het desnoods rondom jou om zeker te zijn. De anderen kennen ons soms beter dan we denken en kunnen ons wijzen op bepaalde zwakke punten. Zij zullen je misschien vertellen dat een bedrijf opstarten niets voor jou is...? Als dat zo is, weet dan dat het ondernemerschap niet het enige middel is om te slagen in het leven… Sommige personen hebben nu eenmaal niet voldoende beschikbaarheid, temperament, de nodige familiale of financiële ondersteuning om die stap te zetten.

3. Wat houdt je project nu juist in?

Dit zijn de twee mogelijke situaties:

• Je hebt reeds een basisidee van je project.
  Top! Dan kan je meteen naar vakje 4!
   
• Je hebt zin om een bedrijf te starten maar je weet niet in welke sector.
  Je moet niet denken in termen van ideeën maar in termen van problemen. Als je idee geen oplossing biedt voor een frustratie of niet voldoet aan een behoefte van de consument, zal het niet werken. Door te denken in termen van problemen, bouw je een stevige basis die kan dienen als voedingsbodem voor tal van ideeën. Want zoals je weet: voor één probleem bestaat zelden maar één oplossing. Ziehier onze tips voor een goed idee.

4. Kan je rekenen op de steun van je omgeving?

Praat met je gezin en je familie over je plannen om een bedrijf op te richten. Hun steun, hun begrip en hun empathie zullen je helpen om eventuele tegenslagen te overwinnen, en vormen vaak de basis voor het succes van je bedrijf. Maar dan moeten ze wel weten welke uitdagingen je project inhoudt! En vergeet ook niet dat je omgeving ook op jouw steun moet kunnen rekenen!

5. Heb je bijkomende opleidingen nodig?

Om ondernemer te worden heb je geen speciaal diploma nodig, maar ben je zeker dat je bekwaamheden in overeenstemming zijn met je project? Een ondernemer moet een basiskennis hebben van boekhouding, bedrijfsbeheer, fiscaliteit, marketing… Ga eerst na of je die basiskennis bezit. Dat is als het ware een minidiploma dat bewijst dat je over de nodige kennis beschikt om een onderneming te leiden. Sommige activiteiten zijn gereglementeerd en vereisen bijkomende vakbekwaamheden.
Aarzel niet om een bijkomende opleiding te volgen bij het opzetten van je project om je kennis over de vakbekwaamheden en de kwaliteiten van een bedrijfsleider te vergroten. 

6. Verzamel informatie over de activiteit die je wil uitoefenen 

Neem voldoende tijd om de essentie van je project te identificeren, om te weten wat je bedrijf zal doen, wat je diensten zullen inhouden en waarin die zullen verschillen van diegene die al op de markt zijn (daar zit je meerwaarde!). Verzamel dus informatie en cijfers over de desbetreffende markt/sector, over je concurrenten, over de behoeften van de markt, het aantal potentiële klanten, het consumptievolume en de gehanteerde prijzen aan de hand van marktonderzoeken. Al die informatie zal je kunnen gebruiken om je prijzen vast te stellen.

Tracht in dit stadium ook een antwoord te bieden op de volgende vragen:

• Ben je van plan om die activiteit alleen uit te oefenen?
• Bestaat de mogelijkheid om een bedrijf over te nemen in plaats van er één op te richten?
• Wordt dat een activiteit in hoofdberoep of in bijberoep?
• Zal je vanuit huis werken of moet je een ruimte zoeken?

7. Test je idee

90 % van de gelanceerde producten overleeft zelfs de eerste drie jaren niet. Dat risico kan je vermijden door een MVP, een prototype, een pilootproject, een proof of concept... te ontwikkelen. Al die termen hebben hetzelfde doel: een product/dienst perfectioneren voordat het op de markt wordt gelanceerd.

Een andere manier om je idee te testen is deelnemen aan een incubator, accelerator of een hackathon. Deel uitmaken van een team tijdens een hackathon is een uitstekend middel om feedback te krijgen over je ideeën en over de oplossingen die je wenst te bieden. Sommigen ontmoeten er zelfs de (toekomstige) vennoot die de bijkomende vakbekwaamheden bezit!

Op die evenementen zijn vaak ook coaches en mentoren aanwezig die je hun visie op jouw project kunnen geven. Mocht je op een dag de gelukkige winnaar zijn van een van die wedstrijden en een prijs in ontvangst nemen, dan zal die je helpen om je project verder uit te bouwen.

8. Laat je begeleiden!

Het is bekend dat bedrijven die kunnen genieten van een ondersteuning tijdens hun oprichting een langer leven zijn beschoren dan andere bedrijven. Brussel beschikt over een groot aantal ondersteuningsstructuren die je kunnen helpen in de verschillende ontwikkelingsstadia van je project. Goed om weten: die diensten zijn veelal gratis of budgetvriendelijk Identificeer vanaf het begin de gesprekspartners die je kunnen bijstaan!
Die organisaties organiseren ook tal van workshops en evenementen waarop je kan netwerken, een ander aspect dat heel nuttig kan blijken bij de ontwikkeling van je project…

9. Verfijn je project: het businessplan en het financiële plan

De vorderingen die je gaandeweg maakt en de informatie die je uit de marktonderzoeken verzamelt, kunnen je helpen om je idee te verbeteren. De analyse van die gegevens zal je meer leren over de voorwaarden om je activiteit uit te oefenen. Verwerk al die informatie in het businessplan.

Zorg ervoor dat je over voldoende financiële middelen beschikt om je project verder te ontwikkelen en over voldoende middelen om tegemoet te komen aan al je behoeften in afwachting dat je jezelf een loon kan uitkeren uit je bedrijfsactiviteit. Dat is het stadium van het financiële plan, het belangrijkste document. Het vertaalt al de elementen die je verzameld hebt tijdens het voorbereidende werk. Evalueer al je kosten en te financieren behoeften alsook je eventuele middelen (eigen kapitaal, eventuele premies en subsidies, bankleningen, etc.). Bepaal ook je verdienmodel en bereken de voorlopige omzet op basis van de prijzen die je hebt vastgesteld.

Identificeer van bij het begin de financiële oplossingen en gesprekspartners die nuttig kunnen zijn: heb je een lening nodig, wil je een beroep doen op het microkrediet of een crowdfunding organiseren? Weet je waar je moet aankloppen voor een waarborg ?

Het formaat van een businessplan is niet zo belangrijk, maar een goed gedocumenteerd en becijferd project heeft toch meer slaagkansen!

10. Het is zover, ben je er klaar voor?

Velen voelen zich geroepen om een project te lanceren, maar weinigen durven de stap te zetten en hun zoete dromen ook uit te voeren. Anderen denken dan weer dat ze een ingenieus idee moeten hebben of zoeken naar perfectie alvorens de stap te wagen. Je hoeft ook niet noodzakelijk een telg uit een ondernemersfamilie te zijn of een hoog diploma te hebben om een bedrijf te starten. Weet ook dat het ideale moment om een bedrijf te starten niet bestaat.

In feite mag je niet te veel denken aan al de obstakels want dan zal je uiteindelijk afhaken: het ondernemerschap is vooral een ingesteldheid die je moet blijven ontwikkelen. Het draait allemaal rond een positieve mindset, een actiegerichte ingesteldheid. Denk je eraan om een bedrijf op te starten, ga dan nu aan de slag! Maar vergeet niet dat elk project voortdurend en onvermoeibaar moet blijven groeien.

 Roadmap downloaden (PDF)