Sociaal ondernemerschap: wat houdt dit precies in?

Wat betekent sociaal ondernemerschap?

Sociaal ondernemerschap streeft ernaar om economische winst en maatschappelijke impact met elkaar te verzoenen. Met andere woorden, sociale ondernemers proberen in te spelen op een collectieve behoefte of een sociaal probleem aan te pakken, door middel van een duurzame economische activiteit.

Er kan dus een verband worden gelegd tussen de VN-doelstellingen voor duurzame ontwikkeling en sociaal ondernemerschap.

Volgens het EMES-netwerk (réseau européen d’Emergence des Entreprises Sociales of Europees netwerk voor de opkomst van sociale ondernemingen) bestaat sociaal ondernemerschap uit deze drie pijlers:

• Het doel van een project is sociaal en/of ecologisch.
• Het project is economisch haalbaar.
• Het bestuur verloopt democratisch (beperkte herverdeling van de winst, beperkte loonspanning, democratische besluitvormingsprocessen).

Sociaal ondernemerschap maakt deel uit van de sociale economie. Die omvat :

• de profitsector - sociale ondernemingen met inbegrip van inschakelingsondernemingen (IO) (coöperatieven, BV, NV, enz.). Inschakelingsondernemingen zijn handelsvennootschappen die goederen produceren of diensten ontwikkelen met het oog op de socio-professionele inschakeling van moeilijk te plaatsen werkzoekenden.
  en
• de non-profitsector met inbegrip van plaatselijke initiatieven voor de ontwikkeling van de werkgelegenheid (PIOW's) (vzw's, stichtingen en ziekenfondsen).  PIOW's zijn vzw's die dezelfde doelstelling nastreven als de IO's.

In Brussel is sociaal ondernemerschap een van de pijlers van de "Shifting Economy", een onmiskenbare hefboom voor de sociale transformatie die noodzakelijk is om een antwoord te bieden op de sociale en milieu-uitdagingen waarmee het Gewest wordt geconfronteerd.

Wat vertegenwoordigt die sector in Brussel?

In Brussel telt het L’observatoire belge de l’Economie sociale (Belgisch Observatorium voor Sociale Economie) bijna 5.000 verenigingen, vennootschappen en coöperaties met sociaal oogmerk, stichtingen en ziekenfondsen, die goederen en diensten produceren in alle sectoren: persoonlijke dienstverlening, cultuur, duurzame voeding, bouw, huisvesting, onderwijs, enz.

In totaal was de sociale economie in 2018 goed voor 12% van de werkgelegenheid in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en meer dan 20% van de netto jobcreatie in België. 

Enkele nuttige links

Naast de organisaties die je kunnen begeleiden voor je sociaal economieproject, je helpen bij de erkenning als sociale onderneming of je project financieren, vind je hieronder nog enkele andere nuttige bronnen:

• Sociale economie: informatiesite van de Vlaamse overheid
• L'Observatoire de l'économie sociale: biedt kerncijfers, statistische gegevens, maar ook analyses en kwalitatieve studies over thema's die specifiek zijn voor de sociale economie.
• Ashoka Belgium: Ashoka is het grootste internationale netwerk van sociale ondernemers die systemische oplossingen bieden voor de meest dringende problemen van de samenleving. Ashoka ziet een wereld voor zich waarin iedereen een veranderaar is.
• BISIB (Bruxelles Innovation Sociale-Sociale innovatie Brussel) : is een ecosysteem van actoren die werken aan sociale innovatie in Brussel
• Emes: een onderzoeksnetwerk voor sociale ondernemingen
• VUB-leerstoel Social Entrepreneurship: de belangrijkste aandachtsgebieden van het onderzoeksteam van de VUB zijn bedrijfsmodellen, ecosystemen en technologieoverdracht.