Persoonlijke verzekeringen voor zelfstandigen en ondernemers

Je eigen baas zijn heeft veel voordelen, maar het betekent ook dat je niet automatisch wordt beschermd door een werkgever. Daarvoor moet je zelf actie ondernemen. Geen verplichte verzekeringen op dit vlak, maar wel een aantal opties die het overwegen waard zijn.           

Pensioensverzekeringen

Het gemiddelde effectieve pensioen voor zelfstandigen bedraagt €1.188 bruto per maand (volgens de pensioenstatistieken voor 2023). Dus als je van een rustige oude dag wilt genieten, kun je het beste vooruit plannen... of een verzekering afsluiten.

Vrij aanvullend pensioen voor zelfstandigen (VAPZ)

Met deze veilige en fiscaal voordelige spaarformule ontvang je na je loopbaan een extra bedrag bovenop je wettelijk pensioen. Om dat bedrag bijeen te sparen, stort je jaarlijks een zelf gekozen som geld: minimum 100 euro - maximum 8,17% van je netto-inkomen van 3 jaar geleden.

Het VAPZ wordt voornamelijk geïnvesteerd in een tak 21-spaarproduct met een door de verzekeringsmaatschappij gegarandeerd rendement.

Voor wie? 
Zelfstandigen in hoofdberoep of bijberoep – op voorwaarde dat je dezelfde sociale bijdragen betaalt als een zelfstandige in hoofdberoep en al drie volledige kalenderjaren actief bent. Ook meewerkende echtgenoten (maxi-statuut) kunnen bijdragen aan het VAPZ.

Sociaal VAPZ

Met deze meer uitgebreide VAPZ-verzekering krijg je ook een vergoeding bij arbeidsongeschiktheid of invaliditeit. Het maximale bedrag dat je kan sparen ligt bovendien hoger (9,4% van je netto-inkomen van 3 jaar geleden) dan bij een normale VAPZ-verzekering.

Pensioensovereenkomst voor zelfstandigen (POZ)

Deze aanvullende verzekering biedt je de mogelijkheid om bovenop een VAPZ nog meer geld opzij te zetten voor je pensioen. Daardoor kan je het pensioensniveau van een loontrekkende bereiken. Let wel: de POZ is fiscaal minder aantrekkelijk dan de VAPZ.

Voor wie? 
De nieuwe formule is bedoeld voor eenmanszaken en beoefenaars van vrije beroepen. Zelfstandigen in bijberoep, meewerkende echtgenoten en zelfstandige helpers komen onder voorwaarden ook in aanmerking.

Individuele Pensioenstoezegging (IPT)

Voor zelfstandigen in een vennootschap is dit een goede uitweg om pensioen op te bouwen bovenop het plafond van een VAPZ. De premie is volledig aftrekbaar, maar dan wel in de vennootschapsbelasting. Voor de maximale premie geldt de 80%-regel. Die zegt dat het wettelijk en aanvullend pensioen samen niet meer dan 80% mogen bedragen van de laatste normale bruto jaarbezoldiging.

In tegenstelling tot het VAPZ biedt het IPT de mogelijkheid om te beleggen in een tak 23-formule (d.w.z. op de aandelenmarkt). Dit biedt aantrekkelijkere rendementen, maar houdt ook een hoger risico in.

Hospitalisatieverzekering

Je hebt veel in de hand, maar niet je gezondheid. Daarom heeft iedereen een verplichte ziekteverzekering in België. Ziekenhuisopnames worden echter niet volledig gedekt door de basisverzekering, terwijl net die kosten hoog kunnen oplopen. Met een optionele hospitalisatieverzekering vermijd je dat een ziekenhuisopname ook een financiële tegenslag wordt. Bij een ongeval, ziekte of bevalling dekt de hospitalisatieverzekering de ziekenhuiskosten die niet door je basisverzekering terugbetaald worden. 

Je kan ook een verzekering afsluiten voor ambulante en tandartskosten. Deze verzekering vergoedt 80% van al je dagelijkse medische kosten (fysiotherapeut, arts, tandarts, enz.) nadat het ziekenfonds al is tussengekomen.

Gewaarborgd inkomen

Als zelfstandige hang je grotendeels van je eigen beschikbaarheid af om je zaak draaiende te houden. Maar wat als je door de gevolgen van een ziekte of ongeval niet in staat bent om te werken? Je inkomsten drogen al snel op. Na enkele weken krijg je wel een vast dagbedrag van je ziekenfonds, maar die financiële steun is niet voldoende om je levensstandaard aan te houden.

Wat houdt de verzekering in? 
De optionele verzekering gewaarborgd inkomen geeft je een extra uitkering om de tegemoetkoming van je ziekenfonds aan te vullen. De zogeheten eigenrisicoperiode en extra waarborgen verschillen van verzekeraar tot verzekeraar. Win altijd genoeg informatie in over de modaliteiten van deze verzekering voor je toezegt.

Verifieer bij een gewaarborgd inkomen-contract de volgende punten : 

• Het gedekte loonbedrag; de gewaarborgde inkomensverzekering is een aanvulling op het dagloon van de ziekenfondsverzekering, dat berekend wordt op basis van 26 dagen. 
• Het aantal wachtdagen : wat is de wachttijd voor het ontvangen van een vergoeding: 30 dagen, 60 dagen, 90 dagen?
• Het type dekking: alleen ongevallenverzekering of een combinatie van ongevallen- en ziekteverzekering?
  Met of zonder indexering van de lijfrente? Bij een schadegeval is een jaarlijkse indexering van 2% mogelijk.

Overlijdensverzekering

Iets waar je liever niet aan denkt: wat gebeurt er met je nabestaanden als je er niet meer bent? De overlijdensverzekering zorgt er alvast voor dat de door jou gekozen begunstigde een bedrag krijgt om eventuele geldproblemen of te betalen successierechten op te vangen. Dat bedrag bepaal je samen met de verzekeraar. Het verzekerde bedrag en de naam van de begunstigde kan je later nog aanpassen.

Aansprakelijkheid bestuurder

Als bestuurder, zaakvoerder, directielid of bestuurslid van een vennootschap of vzw draag je een zekere verantwoordelijkheid: soms kan je wettelijk aansprakelijk zijn voor professionele fouten of nalatigheden die schade berokkenen aan bedrijven, vzw’s en derden. In dat geval ben je persoonlijk of hoofdelijk – bij een fout van een collega-bestuurder – aansprakelijk en kunnen schuldeisers zelf je privévermogen aanspreken.

Enkele voorbeelden: 

• Nalatigheid: herhaaldelijk afwezig zijn bij bestuursvergaderingen, vergeten een verzekering af te sluiten, enz.
• Schending van een wettelijke verplichting: vertraging bij het indienen van de jaarrekeningen
• Geschil met een werknemer over intimidatie of oneerlijk ontslag

Niet meteen een aangename gedachte? Met een optionele verzekering burgerlijke aansprakelijkheid voor bestuurders bescherm je je tegen financiële schadeclaims van derden wanneer die jou aansprakelijk houden. Zo blijft bovendien je privévermogen buiten schot.

Conclusie

Je hebt veel opties, misschien té veel opties. Zie je door de bomen het bos niet meer, win dan advies in bij je verzekeringsmakelaar. Zo vermijd je impulsieve beslissingen, want die leiden tot onder- of oververzekering.

^{Deze inhoud werd in 2025 verrijkt met aanvullende informatie van verzekeringsmakelaar Yago}