Voorheffing en btw in vennootschappen: wie is aansprakelijk?

Als het om bedrijfsvoorheffing en btw gaat, kan er voor een ondernemer een belangrijke vraag rijzen: is de vennootschap als enige aansprakelijk of kunnen de bestuurders ook persoonlijk betrokken zijn? Laten we deze problematiek eens onderzoeken om het onderwerp op te helderen.

Het onderwerp valt onder artikel 51 van het Wetboek van de minnelijke en gedwongen invordering van fiscale en niet-fiscale schuldvorderingen ('het WMGI').

Wat is het principe van het WMGI?

Artikel 51 van het WMGI bepaalt dat in geval van niet-betaling van de bedrijfsvoorheffing en de belasting over de toegevoegde waarde door een vennootschap (of door andere specifiek beoogde rechtspersonen, zoals vzw's), de bestuurders samen met de vennootschap hoofdelijk aansprakelijk kunnen worden gesteld voor de betaling indien de tekortkoming te wijten is aan een fout die ze hebben begaan bij het besturen.

Op wie is deze hoofdelijke aansprakelijkheid van toepassing?

Deze aansprakelijkheid is van toepassing op alle bestuurders die belast zijn met de dagelijkse leiding.

Deze hoofdelijke aansprakelijkheid kan worden uitgebreid naar de andere bestuurders van de vennootschap wanneer een fout die heeft geleid tot de niet-betaling van de verschuldigde bedragen aan de administratie ook hen kan worden aangerekend.

Wanneer is er een vermoeden van fout?

In principe ligt de bewijslast bij de fiscale administratie, die de begane fout moet aantonen en moet bewijzen dat deze fout daadwerkelijk heeft geleid tot de niet-betaling van de fiscale schulden.

In sommige gevallen wordt de bestuurder echter verondersteld aansprakelijk te zijn en zal hij of zij moeten bewijzen dat de niet-betaling niet te wijten is aan een fout die hij of zij heeft begaan.

Meer in het bijzonder is het vermoeden van toepassing bij herhaalde niet-betaling van de bedrijfsvoorheffing of de belasting over de toegevoegde waarde.

Om dit vermoeden te weerleggen, kan de bestuurder bijvoorbeeld aantonen dat een klant een grote schuld aan de onderneming niet heeft betaald, wat resulteert in een tijdelijk liquiditeitsprobleem dat het onmogelijk maakt om deze fiscale schulden te betalen.

Hoe wordt 'herhaalde niet-betaling' gedefinieerd?

Dit betreft de niet-betaling van minstens:

• drie vervallen schulden in één jaar voor een maandelijkse schuldenaar van de voorheffing of de btw; of
• twee schulden in één jaar voor een trimestriële schuldenaar van deze belastingen.

Wanneer is het vermoeden van fout niet van toepassing?

Het vermoeden van fout is niet van toepassing als de niet-betaling te wijten is aan financiële moeilijkheden die hebben geleid tot een procedure van reorganisatie, van faillissement of van gerechtelijke ontbinding.

Wat houdt de hoofdelijke aansprakelijkheid van de bestuurders in?

Ze houdt de betaling van de hoofdsom, de nalatigheidsinteresten en het toebehoren van de fiscale schulden in.

Hoe kan er een rechtsvordering worden ingesteld tegen de aansprakelijke bestuurders?

Een rechtsvordering kan pas worden ingesteld na één maand te rekenen vanaf een door de ontvanger verzonden kennisgeving.

Er kunnen echter bewarende maatregelen (zoals bewarende beslagen) nodig zijn tijdens deze termijn.

Enkele praktische tips

Waakzaamheid bij betalingen

Zorg ervoor dat jouw onderneming voldoet aan haar verplichtingen inzake bedrijfsvoorheffing en btw. Een herhaalde tekortkoming kan juridische gevolgen hebben, niet alleen voor de vennootschap, maar ook persoonlijk voor de bestuurders. Controleer regelmatig de betaaltermijnen en zorg ervoor dat je ze naleeft.

Inzicht in de rollen

Wees je ervan bewust dat je als bestuurder niet gevrijwaard bent van persoonlijke aansprakelijkheid voor fiscale schulden. Informeer je over jouw verantwoordelijkheden om onaangename verrassingen te voorkomen.

Anticiperen op liquiditeitsproblemen

Als je financiële moeilijkheden of cashflowproblemen voorziet, wacht dan niet om actie te ondernemen.

Overweeg in het geval van betalingsproblemen door een in gebreke blijvende klant of een andere oorzaak alternatieve oplossingen om de betaling van jouw fiscale verplichtingen te garanderen. Transparante communicatie met de fiscale autoriteiten kan ook gunstig zijn. Je kan bijvoorbeeld voorstellen om de verschuldigde bedragen te betalen volgens een redelijk betalingsplan.