Hoe evalueert u uw innovatiekapitaal?

Hoe kunnen we van de ene onderneming zeggen dat ze innovatief is en van de andere dat ze dat niet is? Is het mogelijk om uw "innovatievermogen" te meten? Met welk instrument?

Verschillende klassementen

De Top100Innovators, de World’s 50 Most Innovative Companies van de Boston Consulting Group, The world’s Most innovative Companies van FastCompany, The world’s Most Innovative Companies van Forbes, The 50 disruptive Companies van het MIT, ... er bestaan talloze lijsten en overzichten van “innovatieve” ondernemingen. De selectiemethodes lopen echter nogal uiteen: sommigen baseren zich op een criterium als de hoeveelheid aangevraagde octrooien of het commerciële succes van de actie, anderen op de originaliteit van het product of de dienst of het vertrouwen dat investeerders in de onderneming hebben, enz.

De innovatie van een onderneming meten, is dus geen eenvoudige taak. Maar over het algemeen kunnen we stellen dat de 3 volgende indicatoren bepalend zijn bij deze evaluatie:

• De ondernemingscultuur waaruit de ideeën en de investeringen voortkomen (de grondstof voor innovatie). Meerdere studies tonen aan dat er in alle organisaties die erin slagen hun werknemers en externe partners bij het innovatieproces te betrekken (IBM, Cisco, Time Warner, McDonald's en andere), een directeur aan het hoofd staat die bewust een klimaat heeft weten te scheppen dat openstaat voor verandering, vernieuwing, deelname en medewerking. In deze organisaties worden de werknemers aangemoedigd om hun ideeën kenbaar te maken en ontvangen ze in ruil daarvoor erkenning en eventueel een beloning. De bestuurders staan ook open voor de voorstellen van hun klanten of andere bronnen van buitenaf.

• Het proces dat de ideeën doormaken (het mechanisme dat de ideeën in operationele resultaten omzet). Is er een opvolging van de goede werking van een innovatiecyclus, d.w.z. vanaf de ontdekking van een idee of trend tot aan de waarde genererende verwezenlijking ervan? Zijn er instrumenten en methodes voorhanden die het mogelijk maken om herhaaldelijk innovatief te zijn? Dit proces hoeft niet noodzakelijkerwijs grootschalig en ingewikkeld te zijn, maar iedereen moet op zijn minst weten wat hij met een nieuw idee moet doen en wat er zal gebeuren als het moment daar is.

• De eigenlijke resultaten. Het belangrijkste om te meten, is de kwaliteit van de ontstane innovaties. Het gaat echter om een controle-indicator. In werkelijkheid kan het zijn dat er geen directe zichtbaarheid is tussen een innovatieproject, de uitvoering ervan en het uiteindelijke voordeel ervan voor de onderneming. Het kan zelfs jaren duren voordat er in dit kader metingen kunnen worden verricht. Voor zover mogelijk is het aangeraden om eerder de kwaliteit dan de kwantiteit van de innovatieresultaten te evalueren.

Waarom zou u uw innovatiepotentieel evalueren? Wat is het nut ervan?

Wat de snelgroeiende ondernemingen kenmerkt, is het vermogen om de innovatie te beheren. Of met andere woorden hun vermogen om ideeën in veelbelovende projecten te vertalen en uiteindelijk nieuwe producten en diensten op de markt te brengen. Of anders gezegd is het niet zozeer de grootte van de O&O-uitgaven als wel de manier waarop de innovatie intern wordt beheerd die de sleutelfactor van de groei voor de onderneming vormt.

Het meten van uw innovatiepotentieel verplicht u om de eigenlijk innovatie te beheren. Dat stelt u in staat om:

• een idee te krijgen van uw concurrentiepositie;
• uw vermogen te vergroten om innovatie-ideeën te selecteren die omzet genereren;
• de ontwikkeling te optimaliseren van producten die bij uw klanten in de smaak vallen;
• de betrokkenheid van uw medewerkers te dynamiseren en de creativiteit te verhogen;
• nieuwe diensten, nieuwe afzet-, communicatie- of managementtechnieken te creëren.
• …

Hoe maakt u deze evaluatie?

De Europese Commissie heeft een gratis vergelijkende assessmenttool laten ontwikkelen. Deze tool beoordeelt de prestatie van uw kmo in termen van innovatiebeheer op basis van een methodologie die werd ontwikkeld door het Amerikaanse kantoor AT Kearney (cf. afbeelding "House of Innovation").

Het gaat om het programma IMP³rove waarmee het vermogen kan worden gemeten van de bestuurder om een strategie in te voeren, om een organisatie en een cultuur te ontwikkelen die openstaan voor innovatie, om de levenscyclus van een innovatie op te volgen en alle instrumenten te gebruiken die de impact ervan voor de onderneming verbeteren (projectmanagement, kennismanagement, intellectuele eigendom, financieringstechnieken enz.).

De tool maakt het dus mogelijk om de sterke en zwakke punten van het innovatiemanagement binnen de onderneming te evalueren en vergelijkt de onderneming met de beste Europese ondernemingen in haar bedrijfstak. Maar deze tool wordt tevens gecombineerd met een individuele adviesmethode:  de deelnemende kmo kan namelijk in aanmerking komen voor een begeleiding door een adviseur bij de uitwerking en opvolging van een vooruitgangsplan.

In Brussel kan Enterprise Europe Brussels u op dit gebied helpen. De dienst richt zich met name op kmo's:

• met een groeistrategie op Europese schaal voor de innovaties op het vlak van hun producten, diensten, processen of businessmodel;

• die hun innovatieprocessen beter wensen te beheren om ze in dienst van hun concurrentievermogen te stellen.

Het assessment impliceert dat de kandidaat-kmo bereid is er meerdere uren aan te wijden (afspraken, gegevensverzameling).

Als u zin heeft om afstand te nemen en een externe blik op uw innovatiepraktijken te krijgen, aarzelt u dan niet om contact met hen op te nemen. Barbara Andreani ban@impulse.brussels.