Ondernemen met een beperking: welke hulp is beschikbaar?

Er wordt wel eens gezegd dat ondernemen het laatste grote avontuur is dat nog steeds voor iedereen bereikbaar is. Hoewel het starten van een eigen activiteit zelden van een leien dakje loopt, kunnen voor sommigen onder ons, met name de mindervaliden, de obstakels nog talrijker zijn en onoverkomelijk lijken. Is dit zo? Welke hulp is er voor hen beschikbaar?

Misschien een interessant alternatief

Maar al te vaak worden kandidaat-ondernemers door hun naaste familieleden aangespoord om hun project te staken. “Zelfstandige zijn is niets dan miserie”, “Je gaat je ondergang tegemoet en je zult op straat eindigen”, “Kijk maar naar neef X die zoveel belastingen betaalt en nooit op vakantie gaat”...
Afgezien van de kinderen van zelfstandigen (en dan nog!) werden alle geïnteresseerden ooit geconfronteerd met deze goedbedoelde waarschuwingen. En dit geldt des te meer voor personen met een handicap omdat hun omgeving soms overbezorgd is. Ondernemerschap kan voor hen echter een interessant alternatief zijn in vergelijking met een gewone baan als werknemer: ze kunnen van thuis uitwerken in een aangepaste omgeving, beschikken over flexibele werkuren, motiverend werk enz.

Kn sommige gevallen hebben mensen met een handicap ook beter ontwikkelde vaardigheden die cruciaal zijn voor de ondernemer: doorzettingsvermogen (en alle ondernemers kunnen getuigen dat hier een grote dosis van nodig is!), aanpassingsvermogen, geduld, ... Een levensweg die niet altijd gemakkelijk is kan dus een effectieve springplank zijn naar het ondernemerschap.

Een duwtje in de rug nodig  ?

a) Vlaamse Ondersteuningspremie (VOP)  

Personen met een arbeidshandicap die een zelfstandige activiteit uitoefenen (of opstarten) in hoofd- of bijberoep kunnen een Vlaamse ondersteuningspremie (VOP) aanvragen.

Het Departement Werk en Sociale Economie (WSE) van de Vlaamse Overheid behandelt sinds 1 juli 2016 alle aanvragen en betaalt de premie uit. De Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB) bepaalt enkel nog of een persoon met een arbeidshandicap recht heeft op een VOP en hoeveel die premie bedraagt.

Wie komt in aanmerking?

Om als zelfstandige in hoofd- of bijberoep in aanmerking te komen voor deze premie moet u voldoen aan drie voorwaarden:

• Woonachtig zijn in Vlaanderen of Brussel;
• Voldoende bedrijfsactiviteiten aantonen: dat is het geval als het belastbare nettobedrijfsinkomen hoger is dan 15.000 euro op jaarbasis;
• Een zelfstandige activiteit uitoefenen of starten en een arbeidshandicap hebben

Omvang steun

De algemene regel is dat de VOP een percentage is van het referteloon. Het wordt gedurende twintig kwartalen toegekend en dat vanaf het kwartaal van de aanvraag. Bij zelfstandigen wordt als referteloon voor de berekening van de VOP het gewaarborgd gemiddeld maandinkomen (GGMMI) als basis genomen.

Het departement WSE betaalt de premie ieder kwartaal op voorwaarde dat er voldoende bedrijfsactiviteit kan worden aangetoond. Indien de persoon nog in de opstartfase is of minder dan 1 jaar zelfstandig is, is de toekenning van de VOP afhankelijk van een positieve beoordeling van de zelfstandige activiteit door een door de Vlaamse minister, bevoegd voor het tewerkstellingsbeleid, erkende organisatie.

Vanaf het voorlaatste kwartaal van de toekenning van de VOP, het 19de kwartaal dus, kan u een gemotiveerde aanvraag indienen bij het departement tot behoud van de VOP. Het departement beslist op basis van de evaluatie door de VDAB over het bedrag en de duurtijd van de VOP.

Aanvraagprocedure

De aanvraag moet ingediend worden bij het Departement Werk en Sociale Economie, Vlaamse ondersteuningspremie - VOP.  Hier vindt u de nodige formulieren en documenten voor een (elektronische) aanvraag.

Contact en informatie

Voor meer informatie over de maatregel zelf kan u terecht bij Departement Werk en Sociale Economie (WSE).

Vlaamse Overheid - Departement Werk en Sociale Economie
Dienst Tewerkstelling (Vlaamse ondersteuningspremie - VOP)
Koning Albert II-laan 35 bus 20
1030 Brussel
T 02 553 08 61
vop@wse.vlaanderen.be
www.werk.be/online-diensten/vlaamse-ondersteuningspremie-vop

b) Ondersteuning door de VDAB 

TEGEMOETKOMING VOOR ARBEIDSGEREEDSCHAP, -KLEDING EN ARBEIDSPOSTAANPASSINGEN:

VDAB betaalt het arbeidsgereedschap en de kledij die je nodig hebt om je werk goed uit te voeren alsook de aanpassingen aan je arbeidspost (ook zaken die vast bij het bedrijf horen en niet kunnen verplaatst worden).

De voorwaarden voor wat betreft materiaal:

• Het gereedschap, de kledij of de arbeidspostaanpassing is nog niet beschikbaar in je bedrijf, is niet courant in je beroepstak en is noodzakelijk voor je om je werk beter uit te voeren.
• Je krijgt er geen enkele andere tegemoetkoming voor en de noodzakelijkheid, gebruiksfrequentie, werkzaamheid en doelmatigheid van de aanpassing staan in verhouding met de kosten ervan.
• Je mag de tegemoetkoming niet als bedrijfslast inbrengen bij de belastingaangifte.

Meer informatie? www.vdab.be/arbeidshandicap

c) Bijstand van een tolk vlaamse gebarentaal

Ben je doof of slechthorend, dan kan je jaarlijks 10 procent van je effectieve werktijd een tolk verkrijgen om je werk (beter) uit te voeren.

VDAB betaalt de volledige kost van de tolk (gepresteerde uren + verplaatsingskosten). Als je daar behoefte aan hebt, kan je een uitbreiding aanvragen van het aantal tolkuren. Dit tot 20% van de effectieve werktijd.

Tot slot...

Mensen met een handicap hebben uiteraard ook toegang tot alle publieke ondersteuning die beschikbaar is voor alle ondernemers:

• Toegang tot alle informatie via de dienst en oproepnummer 1819
• Krijg hulp van een bedrijfsbegeleidende organisatie om uw project voor te bereiden (validatie van het idee, marktonderzoek, bedrijfsplan, financieringsaanvragen, ...).
• Test uw project via een activiteitencoöperatie
• Vraag om overheidsfinanciering voor uw project
• Krijg toegang tot regionale subsidies voor bedrijven
• Profiteer van de infrastructuur van openbare bedrijvencentra of incubatoren

Maar let op! Als u zelfstandige wordt, zullen uw inkomsten als ondernemer veranderen. Niet alleen de projecthouder maar ook zijn huishouden kan mogelijk het recht op bepaalde voordelen verliezen.

Maak voordat u zelfstandige wordt een afspraak bij de sociale dienst van de DGPH, van uw gemeenschap, van het OCMW of uw mutualiteit. Deze diensten zullen samen met u uw situatie analyseren en kunnen een simulatie uitvoeren op basis van het verwachte inkomen. Zo kunt u een weloverwogen beslissing nemen!

Meer informatie en ondersteuning? Zie ook www.talenticap.be