Zelfstandige in hoofdberoep: welke rechten en plichten heb je?
Het maakt niet uit of je nu in hoofdberoep of bijberoep werkt: dezelfde regels zijn van toepassing. Hier vind je een overzicht van je belangrijkste rechten en plichten.
Wanneer ben je zelfstandige in hoofdberoep?
Je bent zelfstandige als je als meerderjarige een winstgevende activiteit uitoefent zonder dat je daarbij een arbeidsovereenkomst hebt met een werkgever. Dat is ook meteen je hoofdberoep als je daarnaast geen andere job hebt of minder dan 50% werkt als loontrekkende werknemer. Kortom: als zelfstandige in hoofdberoep ben je je eigen baas.
Bovendien mag je wat meerdere activiteiten combineren: net zoals een loontrekkende zelfstandig mag zijn in bijberoep, mag ook een zelfstandige een nevenactiviteit uitoefenen. Een voorbeeld: Natalia heeft een boekenwinkel als zelfstandige, maar als haar winkel gesloten is, geeft ze nog wat uren Spaanse les op de avondschool.
Verplichtingen als zelfstandige in hoofdberoep
Ben je zelfstandige in hoofdberoep, dan vind je hieronder je voornaamste verplichtingen. Om de specifieke stappen te kennen voor het opstarten van je activiteit, verwijzen we je door naar onze detailpagina.
Ondernemingsloket
Alles begint met het contacteren van een erkend ondernemingsloket. Zij helpen je onder meer bij de inschrijving in de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO). Iets wat je doet vóór de start van je activiteiten.
Sociale zekerheid
Ben je zelfstandig, dan wordt je ook op het vlak van sociale zekerheid als zelfstandige beschouwd. In tegenstelling tot loontrekkenden, moet je je dus aansluiten bij een fonds voor sociale verzekering en elk kwartaal sociale bijdragen betalen. Daarnaast ben je verplicht om je in te schrijven bij een ziekenfonds.
Toegang tot het beroep
Om bepaalde beroepen te mogen uitoefenen, heb je een beroepsbekwaamheidsattest en/of vergunning nodig. Denk daarbij onder meer aan architecten, vastgoedmakelaars en psychologen.
Rechten als zelfstandige in hoofdberoep
Ben je in orde met je betalingen van de sociale bijdragen, dan geniet je bescherming tegen enkele risico’s.
Ziekte
Het ziekenfonds vergoedt je ziektekosten. Zo betaalt het onder meer je raadplegingen bij de dokter, tandarts of een specialist terug, alsook voorgeschreven geneesmiddelen en ziekenhuisverpleging. Zelf betaal je enkel het remgeld. Ben je (tijdelijk) arbeidsongeschikt? Dan krijg je een vervangingsinkomen vanaf de 15de dag van ongeschiktheid als je aan alle voorwaarden voldoet.
Een voorbeeld: Melissa is zelfstandig architect, maar kan door een verkeersongeval 2 maanden niet werken. Na 15 dagen ontvangt ze een uitkering wegens arbeidsongeschiktheid. Ook haar doktersbezoeken en medicatie worden vergoed.
Zwangerschap
Verwacht je een kindje, dan heb je recht op moederschapsrust, een kwartaal vrijstelling van sociale bijdragen, dienstencheques voor hulp in het huishouden, kinderbijslag en kraamgeld.
Mantelzorg
Zorg je voor een ernstig ziek familie- of gezinslid en moet je daardoor minstens 1 maand je zelfstandige activiteit staken, dan kan je dankzij je sociaal statuut onder bepaalde voorwaarden aanspraak maken op een uitkering als mantelzorger. In sommige gevallen ben je bovendien vrijgesteld van sociale bijdragen tijdens deze periode.
Pensioen
Elk kwartaal spaar je een stuk voor je wettelijke pensioen. Met andere woorden: hoe langer je werkt, hoe hoger je pensioen. Toch kan je als zelfstandige maar beter een extra pensioenplan hebben als je een rustige oude dag wil.
Hoe zet je je zelfstandige activiteit stop?
Loopt het niet zoals je had gedacht, dan kan je een nieuw sociaal statuut overwegen. Afhankelijk van je situatie en de reden van stopzetting, kan je als zelfstandige mogelijk beroep doen op het overbruggingsrecht tot 12 maanden of een werkloosheidsuitkering krijgen.
Wie kan me helpen ?
Nieuwsberichten