Financiering van je onderneming via crowdfunding

Wat is crowdfunding?

Crowdfunding of participatieve financiering is een financieringsmethode waarbij een groot aantal investeerders een project financiert, voornamelijk via een webplatform. In 2021 konden met deze financieringsmethode alleen al in België enkele honderden bedrijven voor meer dan 100 miljoen euro worden gefinancierd.

Crowdfunding biedt dus verschillende voordelen :

1. Het is een weinig riskante manier om fondsen te werven. Als de campagne haar doel niet bereikt, worden de middelen immers aan de investeerders terugbetaald.
2. Crowdfunding is tevens een manier om het concept en de belangstelling voor het project af te toetsen. In het geval van crowdfunding met tegenprestatie verkoop je vooraf een product of dienst en voorfinancier je dus je activiteit. In het geval van crowdfunding via leningen (=crowdlending) of aandelen (=crowdequity) meet je het vertrouwen van investeerders in het welslagen van je project.
3. Zo kun je je project beter promoten omdat de campagne je ertoe aanzet je verhaal te vertellen, marketingcontent te creëren (visuals, persberichten, social media content, mailings) en intensief te communiceren, eventueel via nieuwe kanalen.

Welke platforms voor crowdfunding in België?

Momenteel zijn in België een twintigtal platforms actief. Ze onderscheiden zich van elkaar qua werking of doelstelling. Het is dan ook zeer belangrijk dat je het juiste platform kiest, in functie van je sector en het soort financiering dat je zoekt. Ziehier een niet-beperkende lijst:

• BeeBonds
• Bolero
• Crowdin
• Ecco Nova
• Growfunding
• Gingo
• Kickstarter
• KissKissBankBank
• Lita.co
• Look&Fin
• Miimosa
• Ulule
• So Crowd
• Spreds
• WinWinner

Wat zijn de verschillende soorten crowdfunding?

Crowdfunding kan vier verschillende vormen aannemen:

1. Crowdfunding via donaties

Investeerders doen een donatie om je project te steunen en ontvangen er niets voor terug. Dit is het geval op platforms als Crowdin, Growfunding, Kickstarter, KissKissBankBank, Miimosa en Ulule.

2. Crowdfunding met tegenprestatie

In deze formule ontvangt de investeerder een tegenprestatie in natura, meestal in de vorm van producten of diensten, maar het kan ook gaan om een uitnodiging voor de inhuldiging, het opnemen van de naam van de investeerder in de winkel- of bedrijfsruimte enzovoort. Dit type crowdfunding vind je op platforms als Crowdin, Growfunding, Kickstarter, KissKissBankBank, Miimosa en Ulule.

3. Crowdfunding via leningen / converteerbare leningen

Investeerders geven je een lening, die je volgens de overeengekomen termijn en rentevoet moet terugbetalen. Deze vorm van crowdfunding vertegenwoordigt 70% van de participatieve financiering en de rente ligt doorgaans tussen 3% en 10%, afhankelijk van het platform.

In 2021 leenden meer dan 200 Belgische bedrijven 85 miljoen euro van Belgische particulieren via deze vorm van crowdfunding. De converteerbare lening functioneert in eerste instantie als een traditionele lening, zodat enerzijds fondsen kunnen worden ingebracht en anderzijds rente kan worden uitgekeerd aan de investeerders, maar waarbij deze laatsten ook tot het aandeelhouderschap van de onderneming kunnen toetreden (vaak tegen een verlaagde prijs) en de schuld van de onderneming in aandelen kan worden omgezet. Deze vorm van crowdfunding is te vinden op platforms als BeeBonds, Bolero, Ecco Nova, Lita.Co, Look&Fin, Miimosa, Spreds, SoCrowd en WinWinner.

4. Crowdfunding via participatie

Investeerders financieren het project en worden aandeelhouders van de onderneming. Zo kunnen zij bijvoorbeeld dividenden ontvangen of hun aandelen verkopen. Deze oplossing wordt vaak gebruikt als aanvulling op het inbrengen van eigen kapitaal en Business Angels en maakt het mogelijk het eigen vermogen van het project te vergroten en de publieke belangstelling en de aanwezigheid van een markt aan te tonen. Deze vorm van crowdfunding is te vinden op platforms als Lita.Co, Spreds en SoCrowd.

Hoe werkt crowdfunding?

Hoewel elk platform zijn eigen kenmerken heeft, verloopt het proces over het algemeen als volgt:

• Je stelt je project en je behoeften voor aan het platform van je keuze. 
• (optioneel) De platformbeheerders analyseren je project om na te gaan of het aan hun criteria voldoet.
• (optioneel) De platformbeheerders helpen je bij het opstellen van je campagne (visuals, boodschappen, voorgestelde tegenprestaties enzovoort).
• De geselecteerde projecten worden via het platform aan het publiek voorgesteld, meestal in de vorm van een campagne, en je activeert het bijbehorende communicatieplan.
• Potentiële investeerders die zich door je project laten verleiden, bieden de financiering die ze wensen, rekening houdend met de precieze voorwaarden van het platform en het geselecteerde project.
• Als je je doel bereikt, wordt het geld doorgaans binnen enkele weken aan jou overgemaakt (minus de eventuele commissie van het platform, de communicatiekosten en de tegenprestaties).

Vijf tips voor een succesvolle crowdfundingcampagne

• Bepaal het bedrag dat je wilt ophalen, rekening houdend met de kosten en commissies van het platform, de communicatiekosten (video maken, reclame op sociale netwerken enzovoort) en de kosten van eventuele tegenprestaties.

• Kies het juiste type crowdfunding (afhankelijk van de structuur van je bedrijf, je maturiteit, het bedrag dat je wilt ophalen) en het juiste platform (afhankelijk van je sector, het gewenste geografische bereik, de doelgroep van het platform enzovoort). Neem een kijkje op de platforms om projecten te vinden die op dat van jou lijken.

• Creëer een aantrekkelijk waardevoorstel. Als je kiest voor crowdfunding met tegenprestatie, denk dan na over de investeerders waarop je mikt en wees creatief in je voorstel, met passende tegenprestaties voor verschillende profielen en wensen. Bij crowdfunding in de vorm van een lening moet je potentiële investeerders overtuigen van je terugbetalingscapaciteit en moet je een participatie in je project ook in niet-financieel opzicht lonend maken (aanmoedigen van bepaalde waarden, ondersteuning van een ondernemersprofiel en zijn geschiedenis, economische of lokale impact van je project ...).

• Houd in gedachten dat je crowdfundingcampagne een communicatieoefening is. Reken dus op 2 tot 6 maanden voorbereiding, waarbij je marketinginhoud moet creëren (visuals, video, boodschappen), evenals een volledig communicatieplan met de verschillende doelgroepen en kanalen en de inhoud om ze aan te zetten tot investeren. Mobiliseer je naaste omgeving vanaf het begin, zij zijn vaak degenen die het meest helpen om je campagne zichtbaar te maken op het platform. Probeer ook de media te bereiken (radio, pers) en relevante influencers via wie je potentiële investeerders buiten je netwerk kunt bereiken. Blijf je doelgroep de hele campagne lang stimuleren door updates over de voortgang van de campagne te delen, zelfs boven het gestelde doel (bv. "Als 200% van het doel is bereikt, kunnen we X financieren").

• Houd contact met je investeerders als de campagne voorbij is. Bedank hen, zorg dat ze tijdig hun tegenprestaties ontvangen en houd ze op de hoogte van je vorderingen. Ze zijn potentiële klanten en meestal goede ambassadeurs!