Heb je zakelijke plannen en zoek je nog financiering? Ben je een ondernemer op zoek naar fondsen voor jouw bedrijf? Bedenk dan, voordat je aanklopt bij banken of andere kredietinstellingen, dat je ook (al dan niet nabije) particulieren kunt inschakelen die – soms – bereid zijn om financiering te verstrekken aan je bedrijf.
Om een zakelijk project te financieren, wenden we ons nogal snel tot een bank, maar we vergeten vaak dat de eerste potentiële financiers je familie en vrienden zijn, of andere mensen die in je project geloven en hun geld willen investeren. In de laatste categorie vinden we met name de 'business angels'.
Er zijn dus drie mogelijkheden voor financiering door particulieren, met elk hun eigen kenmerken en voordelen, met name op fiscaal gebied:
Financiering door familie en vrienden
De financiering van je activiteiten door familie en vrienden, of het nu gaat om een schenking, kapitaal (voor een onderneming) of een lening, is een piste die het overwegen waard is. Waarom immers aan vreemden vragen om je project te financieren als vrienden en familie waarschijnlijk bereid zijn om te helpen? Bij het afsluiten van de financiering is het echter belangrijk om alle voorwaarden op papier te zetten, zelfs (en vooral!) als het gaat om een familielid of een vriend.
In het geval van een lening is het bijvoorbeeld belangrijk om de rentevoet aan te geven, de precieze aflossingstermijn, wat er zal gebeuren mocht het bedrijf failliet gaan, enz. Net als bij een investering in aandelen is het van essentieel belang dat alles duidelijk en transparant is tussen de partijen, met name wat betreft een toekomstige uitstap uit het kapitaal van de financier. Hoeveel zullen zijn aandelen op dat moment waard zijn? Wie zal de op de markt beschikbare aandelen opkopen? Het is beter om dit alles van tevoren vast te leggen om later problemen te voorkomen (en om conflicten te voorkomen met iemand uit je directe omgeving).
Weet dat sinds eind 2020 er een echte stimulans bestaat voor (Brusselse) particulieren die geld lenen aan een (Brussels) bedrijf: de Proxilening!
Door deze lening toe te kennen, kan de particuliere kredietgever een belastingvoordeel genieten in de vorm van een jaarlijks belastingkrediet. Mogelijk kan de kredietgever onder bepaalde voorwaarden ook in aanmerking komen voor een eenmalig belastingkrediet, bijvoorbeeld wanneer de gefinancierde onderneming failliet gaat.
Enkele kenmerken van deze lening:
- Looptijd: 5 of 8 jaar
- Rentevoet: minimaal 0,75% en maximaal 1,50%.
- Belastingvoordeel voor de kredietgever: eenmalig belastingkrediet van 30%
Alle kenmerken van de Proxilening en de toekenningsvoorwaarden zijn te vinden op de website finance&invest.brussels.
Bovendien werd de registratie van Proxileningen en het bijhouden van het register van deze leningen toevertrouwd aan het Brussels Waarborgfonds, dat wordt beheerd door finance&invest.brussels. Hierdoor kunnen zowel de gefinancierde onderneming als de kredietgever administratieve rompslomp vermijden!
Crowdfunding
Crowdfunding, wat letterlijk 'financiering door de menigte' betekent, is een collectieve financieringswijze waarbij meerdere investeerders een specifiek privéproject kunnen financieren of ondersteunen, hoofdzakelijk via een geautomatiseerd online platform en sociale netwerken.
Financiering kan drie verschillende vormen aannemen:
1. Donaties of beloningen (reward)
De onderneming, vereniging of particuliere persoon geniet een schenking zonder tegenprestatie of een bijdrage die aanleiding kan geven tot een vergoeding in natura (cd, product, toegangskaarten voor shows, enz.). Dit is de eenvoudigste vorm van crowdfunding.
2. Investering (equity)
Bij deze vorm gaat het om een investeerder die aandelen of obligaties van de onderneming verwerft en ze op die manier financieel steunt.
Crowdfunding via deze methode kan een interessante oplossing zijn, vooral voor projecten die:
- die geen aanzienlijk extra kapitaal nodig hebben (behoefte beperkt tot enkele duizenden of tienduizenden euro)
- die ondanks hun eigenschappen onvoldoende vernieuwende kenmerken of een onvoldoende hoog groeipotentieel vertonen om business angels te kunnen interesseren
- waarbij de projectdrager niet op zoek is naar een of meer co-investeerders die tussenkomen in een groot percentage van het bedrijfskapitaal en willen of kunnen helpen bij het beheer van de onderneming
Het gaat hier dus wel degelijk om een aanvullende en/of alternatieve oplossing voor de andere bestaande financieringsbronnen, of het nu gaat om business angels, een eigen inbreng van de ondernemer of bankkredieten. Een succesvolle crowdfundingcampagne is ook een echte troef om andere financiering te verkrijgen: enerzijds verhoog je als projectdrager je eigen middelen en anderzijds kun je de belangstelling van het publiek voor je project aantonen en zo de aanwezigheid van een markt objectiveren.
3. Lening (crowdlending)
Bij deze vorm gaat het om een geldschieter die een rentedragende lening verstrekt aan de onderneming, vereniging of particulier die een project wil uitvoeren.
Met dit systeem kan de geldschieter ook profiteren van de Proxilening, onder de reeds genoemde voorwaarden. De platforms die actief zijn in crowdlending (zoals Look & Fin, Ecco Nova of Winwinner) zorgen voor het administratieve beheer van de dossiers van de kredietverstrekkers (met inbegrip van de registratie van de kredietverstrekkers bij finance&invest.brussels), wat het leven gemakkelijker maakt voor zowel de ondernemingen die gebruik maken van crowdlending als voor hun geldschieters.
Lees ook het artikel over de Proxilening in het kader van crowdlending.
Concreet werkt het als volgt (voor alle drie de soorten crowdfunding):
- Projectdragers presenteren hun project op het platform van hun keuze en geven hun behoeften aan
- De platformbeheerders analyseren en maken een selectie van de ingediende projecten
- De (geselecteerde) projecten worden aan het publiek gepresenteerd, opnieuw via het platform
- Potentiële investeerders, verleid door een project, bieden financiering voor zover ze dat wensen, rekening houdend met de precieze voorwaarden van het platform en het geselecteerde project
Crowdfundingplatforms
Momenteel zijn in België een twintigtal platforms actief. Ze onderscheiden zich van elkaar qua werking of doelstelling Het is dan ook zeer belangrijk dat je het juiste platform selecteert, in functie van je sector en het soort financiering dat je zoekt. Enkele voorbeelden van platforms: Crowdin, Growfunding, Gingo (enkel schenkingen), Kickstarter, KissKissBankBank, Miimosa, Ulule, Bolero, BeeBonds, Ecco Nova, Look&Fin, Spreds, WinWinner of ook Lita.co.
Business angels
Dit is een private geldschieter (natuurlijke persoon) die persoonlijk investeert in het kapitaal van niet-beursgenoteerde vennootschappen (private equity).
Business angels, die meestal zelf ook ondernemers zijn, worden doorgaans betrokken bij de projecten waarin ze investeren door de ondernemingen te coachen en door hen te laten profiteren van hun vaardigheden, ervaring, tijd, contacten enz. Ze zullen meestal geïnteresseerd zijn in projecten die vernieuwende oplossingen met een aanzienlijk groeipotentieel voorstellen.
Ze investeren alleen of met meerdere personen in dergelijke projecten, naast de eigen inbreng van de ondernemer, en meestal ook in projecten die zich in de opstart- of ontwikkelingsfase bevinden.
Het gemiddelde 'ticket' van een business angel in een project, m.a.w. het bedrag van zijn investering, schommelt doorgaans rond de 50.000 euro.
Netwerken van business angels
Heel wat business angels kiezen ervoor om te werken via een netwerk van business angels, maar dat is geen verplichting.
Een dergelijk netwerk kan worden gedefinieerd als een organisatie die potentiële investeerders in contact brengt met projectdragers die op zoek zijn naar financiering.
Dit soort netwerk biedt verschillende voordelen voor zowel de investeerder als voor de gefinancierde onderneming:
- Vraag en aanbod worden op een gestructureerde manier met elkaar in contact gebracht.
- Er zijn continu innoverende projecten voor financiering beschikbaar.
- De initieel ingediende projecten worden getest en gescreend zodat enkel de meest geloofwaardige behouden blijven.
- Deze werking garandeert een zeker niveau van transparantie, zowel van de projectdrager tegenover de business angel als omgekeerd.
België telt diverse netwerken van business angels. De twee belangrijkste en/of meest 'institutionele' netwerken zijn: Be Angels, actief in Brussel en Wallonië, en Ban Flanders (Business Angels Network Flanders), actief in Vlaanderen.
Het 'Be Angels'-netwerk wordt onder andere ondersteund door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en het Waals Gewest. Het telt meer dan 180 leden.
Eenmaal per maand ontvangen de investeerders een lijst van de geselecteerde projecten met een volledige en anonieme beschrijving van elk project.
Tax Shelter start-up / scale-up
Om startende kleine ondernemingen (start-ups) te helpen, is een fiscale stimulans uitgewerkt voor de burgers. Als alle voorwaarden zijn vervuld, kunnen de burgers een belastingvermindering van 30% of 45% krijgen van het bedrag dat in een van de betrokken ondernemingen is geïnvesteerd.
Startende ondernemingen kunnen namelijk moeilijkheden ondervinden om kapitaal te verzamelen. Het doel is om particulier kapitaal te mobiliseren voor het verschaffen van risicokapitaal aan niet-beursgenoteerde kleine ondernemingen die met een financieringstekort kampen.
We wijzen er ook op dat er een belastingvermindering van 25% bestaat voor een investering in een klein groeibedrijf (scale-up). De investering moet gebeuren naar aanleiding van een kapitaalverhoging vanaf het vijfde tot en met het tiende jaar na de oprichting van de onderneming.
De maximumbedragen die startende kleine ondernemingen en kleine groeibedrijven in het kader van de Tax Shelter kunnen ophalen, zijn verdubbeld:
- 500.000 euro voor startende kleine ondernemingen.
- 1.000.000 euro voor kleine groeibedrijven.
Meer informatie op de website van de FOD Financiën.