De sleutelrol van de Kamers voor handelsonderzoek

Voorkomen is beter dan genezen. Daarom is het noodzakelijk dat de tekenen die wijzen op moeilijkheden voor uw bedrijf zo snel mogelijk worden opgespoord. De overheid probeert om actief ondernemingen in moeilijkheden op te sporen en hen tijdig begeleiding te bieden d.m.v. preventief optreden. Dit gebeurt onder meer via de boekhouders en de kamers voor handelsonderzoek.

Het opsporen van ondernemingen in moeilijkheden

De Rechtbank van Koophandel is er niet enkel om vonnissen uit te spreken, maar houdt zich ook actief bezig met het opsporen van ondernemingen in moeilijkheden. Ze doet dit aan de hand van ‘knipperlichten”, dit zijn indicatoren waaruit kan afgeleid worden dat er mogelijk een (financieel) probleem is.

Het gaat meer bepaald om vonnissen bij verstek of vonnissen inzake niet-betwiste facturen, maar evengoed om vonnissen waarbij de handelshuur wordt ontbonden of niet wordt vernieuwd en vonnissen waarbij een einde wordt gemaakt aan het beheer van de handelszaak. Daarnaast verzenden overheidsinstellingen op vaste tijdstippen de lijst van eenieder die achterstallen heeft inzake belastingen, BTW, RSZ of sociale zekerheidsbijdragen. Hetzelfde gebeurt met protesten inzake wisselbrieven.

Al deze (en andere) gegevens komen terecht bij de Kamer voor Handelsonderzoek. De kamer voor handelsonderzoek start haar onderzoek op basis van die gegevens (zogenaamde ‘knipperlichten’) indien zij deze als recent en alarmerend beschouwt. Een enkel knipperlicht volstaat meestal niet.

In de praktijk betekent dit dat u een oproeping kan krijgen om te verschijnen voor de Kamer voor Handelsonderzoeken van de Rechtbank van Koophandel. De bedoeling is eerder om de ondernemer bewust te maken van de problemen en hem te begeleiden bij de te nemen maatregelen, terwijl ook de belangen van de schuldeisers worden in acht genomen. U moet persoonlijk verschijnen en kan u laten bijstaan, bijvoorbeeld door een advocaat of externe accountant. De rechter kan vragen of zelfs eisen dat bepaalde documenten worden medegedeeld. Hij kan zelfs, in uitzonderlijke gevallen, naar de woonplaats of de zetel van de schuldenaar gaan.

Wat zijn de gevolgen ? 

Aan het eind van het onderzoek kan de kamer verschillende beslissingen nemen:

• het onderzoek afsluiten en bijgevolg uw dossier voorlopig of definitief seponeren
• bijkomende inlichtingen vragen (bijvoorbeeld: een voorlopig boekhoudkundig overzicht, uw definitieve jaarrekeningen) om zich een oordeel te kunnen vormen
• uw dossier doorverwijzen naar de procureur des Konings met het oog op een eventuele dagvaarding in faillissement als zij van oordeel is dat de faillissementsvoorwaarden vervuld zijn, of met het oog op een gerechtelijke ontbinding
• u in de richting van de procedure van gerechtelijke reorganisatie sturen om een opschorting van uw schuldeisers te bekomen in de hoop dat hiermee het bedrijf nog tijdig kan gered worden.