U hebt recent een nieuw product, een nieuwe collectie, een designobject, een nieuwe service of zelfs een nieuwe onderneming gecreëerd. U hebt na zorgvuldig beraad een naam, een logo, een slagzin, een kleurenschema enz. gekozen om u te onderscheiden van de concurrentie op de markt. De juridische regels die de bescherming, de validatie en de exclusiviteit garanderen van deze specifieke tekens die uw product kenmerken, zorgen ervoor dat u aanspraak kunt maken op een merk
Uw creaties niet vergeten te registreren is de beste manier om u te verzekeren van de exclusieve exploitatie ervan, volgens bepaalde voorwaarden, op een bepaald grondgebied en voor een bepaalde termijn.
Indien u uw merk niet beschermt, betekent dit dat iedereen het vrij kan gebruiken, en dat derden het dus kunnen exploiteren zonder dat hiervoor uw toestemming is vereist.
Het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BBIE) heeft in het verleden regelmatig mediacampagnes gelanceerd om ondernemers bewust te maken van het belang van de registratie van hun merk. Een mooie gelegenheid dus om even terug te komen op het nut van deze procedure en op wat er nu eigenlijk op het spel staat :
- Om te beginnen: wat is een merk eigenlijk? Kunt u uw naam, uw slagzin of uw logo beschermen? (punt 1).
- Is het merk dat u wilt beschermen nog wel beschikbaar? Is het al niet door iemand anders geregistreerd? (punt 2).
- En tot slot: wat moet u doen om uw merk te registreren? Welke formaliteiten komen hierbij kijken, bij wie kunt u terecht en wat zijn de kosten?
1. Wat is een merk uit wettelijk oogpunt?
Een merk is een specifiek teken waarmee u zich in de ogen van uw klanten onderscheidt van uw concurrenten. Het kan gaan om een handelsbenaming, een bedrijfsnaam, een logo, een kleur, een jingle, een lettertype ...
Als uw merk niet onderscheidend is, als het louter beschrijvend is, in strijd is met openbare orde en goede zeden of de consument misleidt, dan kan het niet worden beschermd.
Als u twijfelt over het onderscheidende en geoorloofde karakter van uw merk, dan kunt u contact opnemen met de informatiedienst van het BBIE.
2. Is uw merk beschikbaar?
Een van de voorwaarden om uw merk te beschermen is u ervan te vergewissen dat het beschikbaar is, dat met andere woorden aan niemand anders vroeger het recht is toegekend het te gebruiken.
Als u de beschikbaarheid van een merk wilt nagaan, kunt u het MerkenRegister raadplegen. U kunt hiervoor tevens een beroep doen op een gespecialiseerde gemachtigde (advocaat, consultant ...).
3. Hoe kunt u uw merk beschermen?
Heeft uw merk voldoende onderscheidend vermogen en is het nog beschikbaar?
Dan kunt u nu de reikwijdte bepalen van de bescherming, en meer bepaald het grondgebied waarop u zult beschikken over het exclusieve gebruik ervan.
De keuze om uw merk te beschermen op een bepaald grondgebied hangt af van diverse factoren, en met name van het commercialiseringsbeleid voor uw product of dienst.
De bescherming moet overeenstemmen met de markt waarop u actief bent: het is bijvoorbeeld niet noodzakelijk pertinent om uw merk internationaal te beschermen indien u uitsluitend focust op de Europese markt of op een aantal lidstaten.
Wat zijn de verschillende beschermingsniveaus?
- Nationale bescherming: elke lidstaat heeft eigen regels inzake merkenbescherming. Het is nuttig om van dit recht gebruik te maken indien u met uw product/dienst focust op één specifiek gebied. In België kunt u hiervoor terecht bij de DIE.
In België wordt het merkenrecht beheerd op Benelux-niveau. Niettemin kan de Dienst voor de Intellectuele Eigendom (DIE) u altijd meer info hieromtrent geven.
- Benelux-bescherming: Het BBIE verleent u het exclusieve recht om het merk tien jaar lang te gebruiken op het grondgebied van de Benelux.
- Het communautair merk: geldt voor het volledige Europese grondgebied. De bevoegde instantie om dit recht te erkennen is het Harmonisatiebureau voor de Interne Markt (BHIM).
- Het internationale merk: de bescherming verleend op nationaal, Benelux- of communautair niveau kan worden uitgebreid naar de 80 landen die de Internationale Conventie hebben ondertekend. De bevoegde instantie hiervoor is de Wereldorganisatie voor de intellectuele eigendom (WIPO) in Genève.
4. Met wie kunt u contact opnemen voor advies op het vlak van merken?
De DIE (Dienst voor de Intellectuele Eigendom) is bevoegd voor alles wat te maken heeft met intellectuele eigendom in België. De dienst heeft bovendien ook een informerende functie.
U kunt terecht bij het Contactpunt van maandag tot vrijdag van 9.00 tot 12.00 uur en van 14.00 tot 16.00 uur (enkel op afspraak).
DIE
North Gate III,
Koning Albert II laan, 16,
1000 Brussel.
+32 2 277 90 11
Het BBIE is op Benelux-niveau bevoegd om uw merk te registreren, maar beschikt tevens over een zeer uitgebreide website en een informatiedienst die dagelijks van 8.30 tot 17.00 uur telefonisch bereikbaar is op het nummer 070 244 242. U kunt het bureau ook mailen via info@boip.int.
Private adviseurs (bureaus gespecialiseerd in intellectuele eigendom, merkengemachtigden, advocaten) kunnen u zeer nuttige raad geven indien de mate van complexiteit van uw project en van uw bescherming dit vereisen. De gegevens van gespecialiseerde advocaten vindt u terug op de sites van de Barreau de Bruxelles en van de Vlaamse Balie van Brussel.
De juridische diensten van vakverenigingen zoals UCM , Unizo, BECI, VOB of SDZ kunnen hun leden vaak ook meer informatie inzake intellectuele eigendom geven. Ook kan u gekwalificeerde specialisten terugvinden op de site van de Benelux Merken en Modellenvereniging.
In bepaalde gevallen kan deskundig advies op contractueel vlak (in het bijzonder wat betreft onderhandelingen over vertrouwelijkheidsovereenkomsten met derden) zelfs een betere bescherming bieden dan erkende rechten.
En denk erom dat u gebruik kunt maken van Steun voor consultancy van het Brussels Gewest wanneer u een beroep doet op een consultant. Op die manier kunt u tot 50 % van de kosten recupereren!