Het is niet abnormaal bang te zijn dat uw idee gestolen wordt (het is nu eenmaal een geniaal idee dat de wereld radicaal zal veranderen, nietwaar?). U zal hoe dan ook hulp van buitenaf nodig hebben om uw idee te verwezenlijken en vroeg of laat moet u zich tot een expert richten die uw product of dienst evalueert.
Verder lijdt het geen twijfel dat u op korte of lange termijn met een producent of verdeler zal moeten samenwerken om uw idee te concretiseren.
Het ligt dus voor de hand dat uw idee verspreid, geanalyseerd en besproken zal worden, en dus openbaar gemaakt wordt ...
Bijgevolg zal u misschien vrezen dat iemand zich uw idee toe-eigent, en helaas is die vrees in sommige gevallen niet ongegrond. Het project wordt dan een ware nachtmerrie, en u zal tegen de klok moeten racen om uw idee te beschermen.
Vergeet in eerste instantie niet dat ideeën op zich geen bescherming genieten, en dat ze ook niet te beschermen vallen. De concrete uitwerking van het idee kan wel worden beschermd, bijvoorbeeld dankzij het auteursrecht.
Er bestaan creatieve en betaalbare manieren om ideeën te beschermen en te voorzien van een creatiedatum, zonder een octrooiaanvraag te moeten indienen of extreme investeringen te doen.
Mogelijke strategieën
Hieronder vindt u enkele voorbeeldstrategieën die u tot inspiratie kunnen dienen.
Ken uw partner
Voor u met iemand begint samen te werken, is het belangrijk even de tijd te nemen om wat online onderzoek uit te voeren naar deze persoon, of het nu een natuurlijk persoon of een rechtspersoon betreft. Heeft uw toekomstige partner een goede reputatie? Zijn er klachten over zijn/haar handelspraktijken? Natuurlijk moet u de informatie die u online vindt met een korreltje zout nemen, maar ze geeft u al een eerste indruk.
Tot slot kan u databanken zoals die van het Belgisch Staatsblad of Graydon (betalend) raadplegen. Daar vindt u algemene informatie (statuten, statutenwijzigingen enz.) en meer gedetailleerde informatie, met name over de financiële gezondheid van het bedrijf waarmee u wilt samenwerken.
Laat anderen een vertrouwelijkheidsovereenkomst ondertekenen voor u uw idee voorstelt
U wilt uw idee voorstellen aan een mogelijke partner, of zelfs aan investeerders? Bied hen dan aan een vertrouwelijkheidsovereenkomst te ondertekenen.
Het doel van deze vertrouwelijkheidsovereenkomst is de geheimhouding van de uitgewisselde informatie te waarborgen. Dit gebeurt meestal voorafgaand aan het afsluiten van een contract. De overeenkomst kan bilateraal (de twee partijen verbinden zich tot geheimhouding) of unilateraal zijn (slechts één partij verbindt zich tot de geheimhouding van de uitgewisselde informatie). Niets houdt u tegen om ook een concurrentiebeding te voorzien in uw vertrouwelijkheidsovereenkomst, moest u dat nuttig achten.
De vertrouwelijkheidsovereenkomst garandeert niet enkel de geheimhouding van de uitgewisselde informatie. Ze zorgt er ook voor dat uw onderneming een professionele en gestructureerde indruk maakt op uw partner.
Neem een concurrentiebeding op in het samenwerkingscontract
Bent u van plan samen te werken met iemand? Vergeet dan niet een concurrentiebeding op te nemen in het contract, of het nu in het kader van een consultancycontract of een freelancecontract is. Dit contract beschermt u als de persoon waarmee u samenwerkt een gelijkaardige business wil oprichten.
Indien het concurrentiebeding de vrijheid van handel inperkt, moet het worden beperkt in de tijd en in de ruimte.
Zo is het bijvoorbeeld overbodig en nutteloos een concurrentiebeding op te leggen in de Verenigde Staten als de freelancer enkel werkzaam is in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest. Tot slot kan de rechter een concurrentiebeding steeds ongeldig verklaren als hij/zij vindt dat het te ruim omschreven is.
Denk aan de toekomst!
Als u de uitwerking van uw project in samenwerking met iemand voortzet, zorg er dan voor dat alle toekomstige verbeteringen en ontwikkelingen - voornamelijk op informaticavlak - u toebehoren. Vaak vertrekt men van punt A en wil men punt B bereiken, maar eindigt men uiteindelijk bij punt C. Het eindproduct dat op de markt komt, heeft meestal belangrijke evoluties ondergaan die soms tot stand kwamen dankzij externe adviezen.
Daarom is het belangrijk er op voorhand voor te zorgen dat deze toekomstige ontwikkelingen u toebehoren. Anders riskeert u dat het eigenaarschap ervan betwist wordt of dat u, soms in uw nadeel, co-eigenaar van het project wordt onder een complexe juridische regelgeving.
Het Benelux-bureau voor de Intellectuele Eigendom en het i-DEPOT, een eerste reflex?
Tot slot is het relatief gemakkelijk een merk te beschermen door de merknaam of het logo online te deponeren bij het Benelux-bureau voor de Intellectuele Eigendom. In de meeste gevallen kunt u ook een handelsnaam of bedrijfsnaam vastleggen als merk.
Om elke schending van de rechten van andere personen te vermijden, is het een goed idee onderzoek te voeren naar de bestaande merken vooraleer uw merk te gebruiken. Het is dus noodzakelijk een nieuwheidsonderzoek uit te voeren. Dat kan u rechtstreeks op de site van het Benelux-bureau voor de Intellectuele Eigendom doen.
Verder biedt dit bureau enkele zeer interessante tools aan, zoals i-DEPOT. Dankzij i-DEPOT kan u eender welke creatie voorzien van een eenduidige creatiedatum.
Zo kan u dus vertrouwen op i-DEPOT om aan te tonen vanaf welk moment uw creatie bestaat en te bewijzen dat u er de uitvinder of auteur van bent, als een derde het tegengestelde beweert. i-DEPOT geeft u echter geen (intellectueel) eigendomsrecht en biedt ook geen specifieke bescherming.
Frédéric Dechamps
Advocaat aan de balie van Brussel - Advocatenkantoor lex4u.com
Chief Document Officer bij Lawbox.be