Het arbeidsreglement

Ter herinnering: elke werkgever, ongeacht zijn activiteit (industrie, handel, landbouw, non-profit, …) of zijn juridische vorm (natuurlijke persoon, VZW, NV, …) moet een arbeidsreglement opstellen zodra hij een werknemer in dienst neemt. Deze verplichting geldt ongeacht of de werknemer door een arbeidsovereenkomst, een leerovereenkomst of een stageovereenkomst gebonden is, ongeacht of hij voltijds dan wel deeltijds tewerkgesteld is en ongeacht of hij al dan niet aan de sociale zekerheid voor loontrekkenden onderworpen is.

Wie stelt het arbeidsreglement op?

Het arbeidsreglement is het resultaat van een onderhandeling tussen werkgever en werknemers. Het is een soort bijzondere "collectieve arbeidsovereenkomst" geworden.

• Indien er een ondernemingsraad bestaat, stelt deze het reglement en de wijzigingen ervan op.
• Bestaat er geen ondernemingsraad, dan moet je een arbeidsreglement opmaken en de raadplegingsprocedure inzetten (aanhangen op een goed zichtbare plaats gedurende 15 dagen samen met een opmerkingenregister).
  Na de raadplegingsprocedure moet het arbeidsreglement samen met het register overgemaakt worden aan de Sociale Inspectie van het Ministerie van Tewerkstelling en Arbeid. Als er geen opmerkingen werden gemaakt, treedt het arbeidsreglement in voege de 15de dag volgend op de dag van aanplakking.

De inhoud

De bepalingen van dit reglement, waarvan sommige door de wet opgelegd en de andere facultatief zijn, zijn bindend voor jou én voor je werknemers. Verplichte vermeldingen zijn bijvoorbeeld:

• de werkroosters (voltijds en deeltijds);
• informatie betreffende de vaststelling van het loon en de betalingsmodaliteiten;
• de rechten en plichten van het toezichthoudend personeel;
• de opzegtermijnen of de wijze waarop deze bepaald worden;
• de straffen, het bedrag en de bestemming van de boetes;
• inlichtingen in verband met de eerste zorgenverstrekking;
• de namen van de leden van de overlegorganen;
• diverse administratieve inlichtingen (benaming en adres van de kas voor jaarlijkse vakantie, het RSZ-nummer, het bevoegd paritair comité, de adressen van de inspectiediensten, ...).

Bijlagen bij het arbeidsreglement

Zonder bijlagen zou het arbeidsreglement echter nogal onverteerbare kost zijn! Bij de bijlagen maken we een onderscheid tussen ‘verplichte’ en ‘facultatieve’ bijlagen.

Verplichte bijlagen

De zogenaamde verplichte bijlagen bevatten verplichte vermeldingen. Zo kan het preventief alcohol- en drugsbeleid op de werkvloer als verplichte bijlage voorzien worden. Nog een andere de tekst van de cao nr. 25 over gelijke beloning voor vrouwelijke en mannelijke werknemers. Tot slot mogen we de bijlage over de preventie van psychosociale risico’s niet vergeten (stress, burn-out, pesterijen, ongewenst seksueel gedrag,...).

Facultatieve bijlagen in het kader van het 'werkbaar en wendbaar werk'

Ten gevolge van de inwerkingtreding van de 'wet Peeters' zijn er nu nieuwe mogelijkheden op het vlak van arbeidsduur. Zo kan je eventueel volgende bijlagen toevoegen, indien van toepassing

• een bijlage bij het arbeidsreglement die de kleine flexibiliteit invoert ;
• een bijlage bij het arbeidsreglement die de glijdende uurroosters invoert
• een bijlage bij het arbeidsreglement betreffende het occasioneel telewerk 
• een bijlage bij het arbeidsreglement met betrekking tot de e-commerce activiteiten (in het kader van de nachtprestaties in de e-commerce).

Andere facultatieve bijlagen

Enkele andere van de zogenaamde facultatieve bijlagen die je in je arbeidsreglement kan opnemen, zijn:

• de bijlage over de controlegeneeskunde en de beschikbaarheidstijden;
• de bijlage over de elektronische loonfiche (bijlage die verplicht wordt zodra u elektronische loonfiches uitreikt);
• de ‘sectorale’ bijlagen, bijvoorbeeld over de kilometerheffing, ...

Informeer je alvast bij je sociaal secretariaat dat je modellen van arbeidsreglementen kan voorstellen.