De oorsprongsregels om lagere douanerechten te betalen

Oorsprongsregels zijn een intrinsiek onderdeel van elke vrijhandelszone. Zij bepalen de "economische nationaliteit" van producten. Er zijn twee soorten: niet-preferentiële oorsprongsregels en preferentiële oorsprongsregels.

Twee soorten regels

• Niet-preferentiële oorsprongsregels worden gebruikt voor alle handelspolitieke maatregelen in het algemeen. Een product dat niet het voorwerp uitmaakt van een vrijhandelsovereenkomst tussen twee of meer economische operatoren zal onderworpen zijn aan niet-preferentiële oorsprongsregels.

• Preferentiële oorsprongsregels gelden voor bepaalde goederen uit bepaalde landen die aan bepaalde criteria voldoen waardoor ze aanspraak kunnen maken op preferentiële tarieven. Wanneer vrijhandelsovereenkomsten worden ondertekend, kunnen de partnerlanden of -gebieden elkaar kortingen op deze tarieven toekennen (tariefpreferenties). Goederen hebben niet altijd een preferentiële oorsprong. Als dat wel het geval is, zijn ze afkomstig uit de EU of een partnerland.

Over het algemeen behoudt een product altijd zijn oorsprong als het voldoende bewerkt of verwerkt is in het land van oorsprong. Om dat te bepalen, moet het oorsprongsprotocol worden geraadpleegd dat in elke overeenkomst is opgenomen en waarin die regels zijn vastgelegd. Hetzelfde product kan al dan niet in aanmerking komen voor preferentiële oorsprong, afhankelijk van het land waarnaar het wordt uitgevoerd en de regels die van toepassing zijn.

Goederen kunnen als volgt worden onderscheiden:

• Goederen die volledig in het land van oorsprong zijn verkregen: onbewerkte producten zoals fruit en groenten, levende dieren die in een bepaald land zijn geboren en opgegroeid, planten die in een bepaald land zijn geoogst, mineralen die in een bepaald land zijn gewonnen, enz.
• Goederen die in het land van oorsprong een toereikende bewerking of verwerking hebben ondergaan: goederen worden geacht een toereikende bewerking of verwerking te hebben ondergaan wanneer ze worden ingedeeld onder een andere post of onderverdeling (afhankelijk van de toepasselijke regel) dan alle gebruikte materialen die niet van oorsprong zijn.
• Onvoldoende bewerking of verwerking: bepaalde soorten bewerking of verwerking worden per definitie als ontoereikend beschouwd om het product de oorsprongsstatus te verlenen.

Tot slot kan er sprake zijn van cumulatie van oorsprong, waardoor het gemakkelijker wordt om preferentiële oorsprong te verkrijgen. In dit specifieke geval is het niet nodig om aan te tonen dat de goederen een toereikende bewerking of verwerking hebben ondergaan om de preferentiële oorsprong te verkrijgen. De verwerving van het preferentiële tarief door de toepassing van cumulatieregels is altijd gekoppeld aan en beperkt tot de vrijhandelsovereenkomsten in kwestie en de overeenkomstsluitende partijen.

Hoe de toepasselijke oorsprongsregel controleren?

Om bedrijven te helpen, heeft de Europese Commissie een instrument voor zelfbeoordeling van de oorsprong ontwikkeld, genaamd Rosa.

Rosa geeft je:

• De mogelijkheid om in slechts een paar klikken de oorsprong van je product te bepalen
• Gedetailleerde informatie over hoe je de oorsprong van je product onder elke overeenkomst correct kunt documenteren
• Uitleg over de eisen en voorwaarden met betrekking tot de oorsprongsregels
• Praktische voorbeelden
• Toegang tot juridische teksten
• Een overzicht van procedures met betrekking tot oorsprongsregels

Welke documenten zijn nodig om de preferentiële oorsprong aan te tonen?

Als de waarde van je product minder dan 6.000 euro bedraagt, kan je als exporteur een preferentiële oorsprongsverklaring afgeven. De importeur in het land van bestemming kan echter eisen dat je deze verklaring afgeeft om te voorkomen dat je douanerechten moet betalen.

Als de waarde van je product meer dan 6.000 euro bedraagt, moet je je inschrijven in het systeem van geregistreerde exporteurs ("REX-systeem") van de EU om een oorsprongsverklaring te kunnen overleggen. Het REX-nummer dat aan je werd toegewezen moet op het formulier worden vermeld.

Als je nog geen geregistreerde exporteur bent, nodigen wij je uit om de website van de FOD Economie te raadplegen, waar je meer informatie over dit onderwerp kan vinden, evenals de website van de Europese Commissie.

Hou er rekening mee dat de leveranciersverklaring niet kan worden gebruikt als een officieel document om aanspraak te maken op een preferentiële behandeling op het moment van invoer. Een leveranciersverklaring is een verklaring waarmee een leverancier zijn klant informatie verstrekt over de oorsprong van de goederen of materialen die hij levert in het kader van de specifieke preferentiële handelsovereenkomst van de EU. De exporteur is daarom verantwoordelijk voor de juistheid van de gegevens die hij in zijn oorsprongsverklaring verstrekt. Gebruik deze link om meer te weten komen over dit onderwerp.