Als vers afgestudeerde in de politieke wetenschappen en internationale relaties, startte Héléna Van Aelst haar carrière bij verschillende ngo's, de ene actief op het vlak van mensenrechten, de andere in de sector van de duurzame ontwikkeling. Maar op haar 29ste besluit ze het roer om te gooien en aan een nieuw avontuur te beginnen : ze start Wonderloop op, een boetiek met elegante, ethische en ecologisch verantwoorde mode ...
Hoe is het idee voor Wonderloop ontstaan?
Op professioneel vlak had mijn ervaring bij internationale ngo's niet geheel voldaan aan mijn verwachtingen. Het werk was te bureaucratisch en te veel gericht op kritiek in plaats van opbouwende factoren. Het is echter wel in deze context dat ik de gelegenheid had om me te verdiepen in problemen met betrekking tot elektronica en textiel. Iedereen weet dat er kinderen werken in de confectieindustrie, en na wat vergelijkend onderzoek tussen fast fashion en slow fashion, heb ik geprobeerd om meer aandacht te besteden aan de wijze waarop ik me kleed.
Ik had niet echt belangstelling voor tweedehandskleding, wilde niet online kopen en er waren geen winkels die beantwoordden aan mijn criteria in Brussel ... zo ben ik zes maanden gefrustreerd op zoek geweest. Halverwege oktober van 2016 heb ik in Parijs een winkel ontdekt met merken die ik al online gezien had en waarvan ik wist dat ze duurzaam waren. Het was als het ware een openbaring, ik dacht toen onmiddellijk 'Zo'n winkel heeft Brussel nodig', en dan 'Waarom zou ik er eigenlijk zelf geen openen?' Ondernemerschap zou me de mogelijkheid bieden om me verder te ontplooien ... Een jaar eerder had ik nochtans tijdens een opleiding kennis gemaakt met personen die een winkel wilden openen, en toen was ik van mening dat ik daar niet voor in de wieg gelegd was. Het is dus echt het idee dat me ertoe aangezet heeft om van start te gaan.
Kunt u beschrijven hoe Wonderloop tot stand gekomen is?
Het idee is ontstaan halverwege oktober 2016 en ik ben er voltijds mee bezig sinds januari 2017. Ik heb eerst en vooral een aantal opleidingen gevolgd: een opleiding voor ondernemerschap voor vrouwen van twee maanden bij Credal, een opleiding voor management bij EFP (Centrum voor deeltijds leren voor de middenstand), en vanaf april 2017 ben ik bij de accelerator Greenlab gegaan. Greenlab doet zijn functie als accelerator alle eer aan, want daar heb ik het nodige vertrouwen verworven om begin juni over te gaan naar de testfase. Begin juli was ik op zoek naar de nodige structuur voor die stap, en heb ik mij bij 1819 geïnformeerd over wie me verder kon helpen. Zij hebben me JobYourself aangeraden.
Dankzij hen heb ik mijn project concreet vorm kunnen geven begin augustus. In totaal heeft alles minder dan een jaar in beslag genomen. Ik heb mijn eerste pop-upstore geopend elf maanden nadat het idee bij me was opgekomen. Ik weet niet of dat langzaam of snel is, maar mij lijkt dat prima!
Welke steun was het doorslaggevendst?
Elke vorm van steun heeft me iets bijgebracht: Credal heeft me zelfvertrouwen gegeven, evenals een gezonde dosis pragmatisme en nederigheid ten opzichte van het project. Uiteindelijk zijn de slaagkansen van een idee - hoe goed het ook is - afhankelijk van de uitvoering. Greenlab geeft advies over de methodologie en zet je ertoe aan om actie te ondernemen. JobYourself , een activiteitencoöperatie voor werklozen die reeds een bepaalde tijd stempelgeld krijgen en zelfstandige willen worden, heeft me de middelen gegeven om mijn idee te testen. Tijdens een testfase van maximaal achttien maanden behouden de kandidaat-ondernemers hun stempelgeld en kunnen ze het btw-nummer gebruiken van JobYourself. De coöperatie voorziet ook coaching en ontfermt zich over de boekhouding. Het is echt wel een zachte overgang naar de oprichting van een zelfstandige activiteit. Zonder Credal, geen Greenlab ... en zonder Greenlab, geen JobYourself!
Hoe is uw activiteit georganiseerd?
In het kader van Greenlab heb ik kennis gemaakt met Selene, een jonge Zwitserse ontwerpster van mijn leeftijd die gespecialiseerd is in alles rond recuperatie en revalorisatie van textiel. Zij ontwikkelt meer bepaald een assortiment waterdichte tassen gemaakt van afgedankte paraplu's. Haar creaties zijn welkom in mijn boetiek, net zoals die van alle andere duurzame ontwerpers in ons aanbod. Selene helpt me ook bij het selecteren van artikelen, bestellingen, omgang met leveranciers ...
We willen zoveel mogelijk verantwoorde merken aanbieden met artikelen die eerder sober en elegant zijn, in tegenstelling tot het algemene idee van zeer kleurrijke, folkloristische, hippieachtige ethische mode. We werken met twee types leveranciers: kleine Belgische en Europese ontwerpers die unieke stukken maken in beperkte oplage, zoals tassen van Griekse ontwerpers gemaakt van resten van balkonluifels. Vanuit ideologisch oogpunt is dat ideaal, want het gaat immers om upcycling of hergebruik van materiaal, en vanuit sociaal oogpunt wordt alles gemaakt in Europa. Die stukken zijn echter te duur om voor iedereen toegankelijk te zijn. Daarom werken we ook met duurzame merken die al vijftien of twintig jaar bestaan, en beschikken over labels voor biologisch geteeld katoen of productievoorwaarden die de rechten van werknemers respecteren.
Onze prijzen gaan van € 10 voor sokken tot € 150-165 voor de kleine ontwerpers. Het is belangrijk dat we relatief toegankelijk blijven om zo mensen ertoe aan te zetten om zich af te vragen 'Heb ik twee T-shirts van € 15 nodig of een T-shirt van € 30?' We willen aantonen dat het mogelijk is om minder en beter te consumeren.
Welke eerste conclusies trekt u na deze eerste elf maanden?
Tot nu toe heb ik pop-upstores geopend in twee ruimten die ik zelf gevonden had, namelijk eerst een café aan het Vossenplein met een zaal op de eerste verdieping die de zaakvoerster heel vriendelijk en genereus aan ons ter beschikking gesteld heeft voor twee dagen tijdens het autoloze weekend. Het was precies wat ik zocht. We hebben een honderdtal bezoekers gehad, waaronder een derde vrienden, en derde vrienden van vrienden, en een derde onbekenden. Daarna hebben we in oktober vier dagen lang een pop-up geopend in de Vlaamsestraat 91, in een kunstgalerij die ook openstond voor andere personen die gebruik wilden maken van de ruimte. Dat was een betere locatie, en daar bestond 80% van onze bezoekers uit mensen die ik niet kende en die afgekomen waren door de mededeling op de facebookpagina van Wonderloop, of die per toeval binnenkwamen. Het is een goede start, maar het is en blijft een begin. We moeten ertoe komen om klanten te zoeken, om hen te laten weten dat we bestaan. Het draait rond communicatie.
Vanaf 3 november tot 31 januari zitten we opnieuw in de Vlaamsestraat. Drie maanden openen is al heel iets anders dan vier dagen! We zullen kunnen profiteren van de feestdagen en de solden, de perioden bij uitstek waarin mensen aankopen verrichten. Het zal de gelegenheid zijn om mooie en verantwoorde artikelen te kopen, want alles wat we verkopen, is gemaakt met respect voor het milieu en de rechten van de werknemers.
Ik hou van het veelzijdige aspect van deze activiteit, want je bent zowel bezig met strategie, als met communicatie en contact met klanten. In de winkel ontmoet je allerlei mensen, aangename en minder aangename. Dat ligt me.
Voor het welslagen van een project moet je wat geluk hebben, maar je moet er vooral voor werken. Je moet je blijven inzetten om alle kansen te benutten. Je moet online communiceren, praten met de media, kunnen luisteren, alles wat er gebeurt opmerken en evalueren, evenementen organiseren, … Momenteel ben ik meer dan voltijds bezig met mijn project. Het is een veeleisend ritme, zowel fysiek als mentaal ...
Welk advies zou u geven aan kandidaat-ondernemers?
Het is sowieso niet eenvoudig, maar een van de adviezen die coaches steeds herhalen, is dat je moet praten over je project, zelfs als je de indruk hebt dat iedereen hetzelfde idee heeft. Je moet zeker ook goed luisteren naar wat de mensen zeggen. Als je een idee hebt, ben je daar vaak erg of zelfs te veel op toegespitst. Je hebt de indruk dat het al perfect is, terwijl er eigenlijk nog veel werk aan de winkel is.
Je moet ook een beroep doen op de structuren voor begeleiding. Ik heb geen handelsschool gedaan en ik heb geen ondernemersopleiding gevolgd. Die structuren maken echt het verschil. Er wordt naar je geluisterd zonder te oordelen over je project. Je leert er nederig en pragmatisch zijn over je project en het werk dat het zal kosten.
Je moet ook zo snel mogelijk je concept testen, ook dat wordt veelvuldig herhaald. Ik was doodsbang om dat te doen, want het is erop of eronder. Het is echter beter om zo vroeg mogelijk te testen op kleine schaal, zo weet je wat er eventueel bijgeschaafd moet worden. Als je pas test nadat je geïnstalleerd bent, is het een stuk moeilijker om eventuele verkeerde elementen bij te stellen.
De slow fashion pop-up store van Wonderloop is open van 3 november tot 31 januari , in de Vlaamse straat 91 rue de Flandre te 1000 Brussel, van dinsdag tot zaterdag van 11u tot 18u30. In december veranderen de openingsuren : dan is de boetiek open van woensdag tot zondag van 12u tot 20u.