Beer Food: "Kan ik u nog een stukje draf aanbieden?"

En daar bleef het niet bij want samen met zijn zakenpartner, Alan Dartevelle, bedacht Rodolphe Paternostre zelfs een oplossing om deze miskende stof te recyclen: crackers voor een tussendoortje, bierliefhebber of niet. Het duurde niet lang of de twee enthousiastelingen zetten hun idee ook om in de praktijk. Als ervaren ondernemers pakken ze thans vastberaden maar bewust de gevolgen aan van de COVID-19-crisis en van de ermee gepaard gaande lockdown.

Een diepgeworteld milieubewustzijn

Bij Rodolphe, advocaat in milieurecht en amateurbrouwer in zijn vrije tijd, leek het ondernemerschap al van jongs af ingebakken: "Als student hield ik mij al bezig met sensibiliseringsprojecten rond milieu," vertelt hij ons. Logischerwijs begon hij zijn loopbaan in dezelfde lijn: "Gedurende zes jaar werkte ik bij Leefmilieu Brussel rond circulaire economie en afvalrecht," vervolgt hij.

Draf recyclen: innovatief en ingenieus

Vier jaar geleden las hij een artikel op internet over een Amerikaanse start-up die draf van brouwerijen recyclet voor de productie van graanrepen. Hij vond dat een geweldig idee: "Bier is mijn passie en afval mijn expertise," knipoogt hij. "Bovendien past dat perfect in het plaatje van de circulaire economie. Draf dat in grote hoeveelheden door de grote brouwerijen wordt geproduceerd, kan dienst doen als diervoeder. Bij gebrek aan een vergelijkbare oplossing zien de kleine stedelijke brouwerijen zich verplicht hun draf weg te werpen, wat een verspilling is van een hulpbron die in de voedingsindustrie kan worden hergebruikt." Het geringe aantal projecten in ons land voor de recycling van draf deed Rodolphe Paternostre, Alan Dartevelle en een derde partner ertoe besluiten hun project te lanceren.

^{Lees verder onder het beeld}

Hindernissenparcours

Om hun activiteit winstgevend te maken, moesten ze eerst een lange weg afleggen: zo moesten ze recepten uitwerken voor een aantrekkelijk productaanbod. Hiervoor deden ze een beroep op een diëtiste en de koks van de vzw Eatmosphère, een vzw die voedseloverschotten hergebruikt en herverdeelt. Ook  de productie moesten professionaliseren. Laurent Richard, baas van de Brusselse ambachtelijke bakkerij La Fleur de Pain, was onmiddellijk te vinden voor hun project en stelde vanaf november 2017 zijn atelier ter beschikking. Dat leidde tot de pilootfase in november en december 2018 tijdens welke de leerling-koekjesmakers op de kerstmarkten nagenoeg 2000 pakjes crackers verkochten.

Atypische ondernemers

Sinds zijn oprichting voert Beer Food zijn activiteiten uit onder het statuut van een vzw, maar de oprichters hebben de ambitie om er een vennootschap van te maken. "In het begin leek een handelsproject te veraf om meteen het statuut van vennootschap aan te nemen," verduidelijkt Rodolphe en geeft ook graag toe: "We hebben geen typisch ondernemersprofiel. Ik ben veeleer een militant en als Alan en ik een onderneming oprichten, dan is dat echt om een steentje bij te dragen aan verandering en om iets te doen aan de onrustwekkende milieusituatie. Dankzij deze wil, gecombineerd met de voldoening die we eruit halen, konden we volharden en het juiste formaat vinden voor de ontwikkeling van onze producten." Een aanpak die niet altijd gemakkelijk was, doet onze gesprekspartner opmerken: "Ondernemer zijn, is niet gemakkelijk, en sociaal ondernemer is dat nog minder. We proberen de dingen op een andere manier te benaderen, met meer respect voor het milieu en voor het sociale aspect, maar dat brengt ook meer verplichtingen met zich mee."

Een bemoedigende dynamiek

Vóór de pandemie uitbrak, vertelde de jonge ondernemer ons nog: "We moeten absoluut een marktpositie verwerven en de verkoop stabiliseren. Veeleisende consumenten kopen geen producten die niet lekker zijn of te duur zijn.  Thans verkopen we ongeveer 100 kg crackers per maand en tekenen een groeiende vraag op. De trend is dus positief, maar om winstgevend te zijn, moeten we heel wat crackers verkopen!" Hij was ook blij met het onverhoopte succes van een crowdfundingcampagne die gelanceerd werd om het nodige geld bijeen te brengen voor de aankoop van logistiek materieel en om het project bekendheid te geven.

^{Lees verder onder het beeld}

De lessen getrokken uit COVID-19

De op 16 maart afgekondigde lockdown bracht deze dynamiek een harde klap toe. "We verloren klanten waaronder traiteurs, hotels en souvenirwinkels. De ondernemingen moesten hun evenementen annuleren waarvoor aperitiefmanden waren gepland," betreurt Rodolphe Paternostre. "Vanaf 1 april verlegden we onze focus dus naar de online verkoop die het vrij goed doet zonder echter de verliezen te compenseren. Indien deze verkoopkanalen blijven bestaan, kan dat toch nog een goede zaak zijn. De vraag is of de consument ook na de lockdown online zal blijven kopen."

Dat is echter geen reden om te doemdenken: "Een crisis is een kans," benadrukt hij. "In haar kielzog gaan andere ontwikkelingsmogelijkheden schuil.  Voor ons part gaan we verder focussen op bio, onverpakte koekjes en geschenkmanden voor ondernemingen en gaan we proberen om het ritme op te voeren." Hij kijkt zelfs nog verder vooruit: "Momenteel zijn we nog niet voldoende winstgevend maar als we onze producten blijven verkopen, kunnen we een fondsenwerving overwegen om naar een hogere versnelling te schakelen."

Tal van onmisbare steunmaatregelen

Het zou inderdaad moeilijk denkbaar zijn dat COVID-19 een project zou tenietdoen dat op zoveel goede feeën kon rekenen. Rodolphe Paternostre zet de steunmaatregelen op een rijtje die ze tot nu toe genoten: "De eerste steun die we ontvingen en waarmee we onze activiteit konden opstarten, kwam van CoopCity (centrum voor sociaal en coöperatief ondernemerschap in Brussel). Zo konden we in een aangepaste omgeving de beginselen van ondernemerschap onder de knie krijgen, het raderwerk ervan begrijpen en een eigen kader ontwikkelen. BeCircular op zijn beurt kende ons een subsidie toe waarmee we echt van de grond konden komen en ons intensief op ons project konden toeleggen. Dan was er ook nog de bijzonder gewaardeerde ondersteuning van een coach met een grondige kennis van ons vakgebied. Zonder deze steunmaatregelen hadden we dit nooit kunnen waarmaken. Voor projecten die verandering in zich dragen en een nieuw businessmodel invoeren, is dit soort ondersteuning echt onmisbaar. Overigens trokken we veel voordeel van de netwerkactiviteiten met bestaande ondernemers en actoren via circlemade (Brusselse cluster ter bevordering van de circulaire economie), Brussels Invest & Export (nu ondergebracht binnen hub.brussels) of nog BECI: zo konden we vrij snel onze contacten uitbreiden en stelden we vast dat andere ondernemers voor dezelfde uitdagingen staan. Een ander onmiskenbaar pluspunt is het feit dat we veel personen mochten ontmoeten die welwillend zijn en bereid zijn te helpen. We hebben zelfs klanten geworven! "

De succesfactor? Durf te vragen!

Rodolphe wil hen die geïnspireerd zijn door hun avontuur nog een goede raad geven: Durf te vragen! Vraag om hulp en je zal hulp krijgen. Vraag ook om advies over je idee, je project en je product. Je project aan de realiteit toetsen, kan beangstigend zijn omdat je je blootstelt aan weigeringen en aan negatieve reacties, maar als dat toch het geval is, weet je dat liever vroeger dan later!"

Meer weten? Bezoek de site van Beer Food.

Interview door Catherine Aerts