Als natuurlijke persoon genieten uw "inkomsten uit auteursrecht" van een gunstig fiscaal regime met een lage belastingheffing. Dat regime werd in 2008 voorzien door de Belgische wetgevende macht, en betreft het deel van uw inkomsten dat u ontvangt door een wettelijke licentie, overdracht of concessie van auteursrecht.
Om binnen het toepassingsbereik te vallen van dat gunstige fiscale regime moet uw werk in de eerste plaats beschermd zijn door de wet op auteursrecht die alleen maar bestemd is voor "literair en artistiek werk". Wat betekent dat? Wees gerust, in de praktijk worden die begrippen heel ruim geïnterpreteerd, zodat ze zowel software als bepaalde digitale 3D-creaties of zelfs databases omvatten.
Het is echter wel zo dat alleen origineel (met de karakteristieke persoonlijkheid van de auteur) en effectief uitgevoerd werk beschermd is door auteursrecht.
Verschillende types inkomsten
Hou er rekening mee dat dit gunstige fiscale regime alleen van toepassing is op inkomsten die voortvloeien uit een wettelijke licentie, of uit overdracht of concessie van auteursrecht. Als auteur beschikt u immers over een exclusief recht om bepaalde handelingen voor exploitatie en/of communicatie van het werk (communicatie aan het publiek, reproductie, aanpassing ...) toe te staan of te verbieden. Wanneer u die rechten voor een werk geheel of gedeeltelijk overdraagt aan een derde, zal die daar in principe een vergoeding voor betalen. Het zijn alleen de inkomsten uit de overdracht van auteursrechten die in aanmerking komen voor het eerder vermelde fiscale regime.
Het regime is dus niet van toepassing voor inkomsten uit de creatie van werken, bijvoorbeeld in de context van een samenwerkingsovereenkomst. Die inkomsten zijn namelijk een vergoeding voor de tijd en inspanningen die u aan de creatie van het werk heeft besteed.
Voorbeeld: meneer Peeters - een jonge ondernemer - wil een website maken om zijn producten en diensten aan te bieden en te verkopen. Hij doet daarvoor een beroep op mevrouw Janssens, een webdesigner. Beide partijen zullen een overeenkomst voor dienstverlening sluiten. In ruil voor de levering van de website aan meneer Peeters zal mevrouw Janssens een vergoeding krijgen die niet als een inkomen uit auteursrecht wordt beschouwd. Mevrouw Janssens levert door de creatie en ontwikkeling van de website echter wel een origineel en creatief werk. De elementen van de website kunnen dus door auteursrecht worden beschermd. Meneer Peeters wil vrij gebruik kunnen maken van de website en eventueel bepaalde wijzigingen aanbrengen, daarom zal hij mevrouw Janssens een vergoeding betalen en zij zal in ruil daarvoor het auteursrecht voor de website aan hem overdragen.
Het is dus noodzakelijk om vanuit fiscaal oogpunt een duidelijk onderscheid te maken tussen die twee soorten inkomsten die niet op dezelfde manier worden belast.
Een vaste heffing van 15%
Inkomsten uit auteursrecht worden tot aan een jaarlijks geïndexeerd maximum belast tegen een vaste heffing van 15% op het totale jaarlijkse nettobedrag (het brutobedrag min de beroepskosten).
Voor inkomsten van 2016 (die in 2017 worden aangegeven en belast) bedraagt dat maximum € 57.590. Tot aan die limiet worden inkomsten uit auteursrecht door de wet gelijkgesteld met roerende inkomsten. Boven die limiet worden inkomsten uit auteursrecht die verworven zijn in het kader van een beroepsactiviteit belast als beroepsinkomsten tegen een gewone progressieve belastingheffing van maximaal 50%.
Wat betekent dat concreet?
Het fiscaal regime met de lage belastingheffing voor inkomsten uit auteursrecht is zonder twijfel een opportuniteit voor alle kunstenaars, creatieve ontwerpers, softwareontwikkelaars, leraren, sprekers, architecten, ondernemers enz.
De toepassing van het regime is echter niet eenvoudig. In de praktijk vraagt de fiscale administratie namelijk vaak dat de overdracht of concessie van auteursrecht wordt geformaliseerd in een geschreven contract dat voldoet aan bepaalde vormvereisten. Een schriftelijk contract vormt een bewijs voor de overdracht van rechten. Om in België rechtsgeldig te zijn moet een overeenkomst voor overdracht van auteursrecht bijvoorbeeld verplicht bepaalde vermeldingen bevatten, onder meer voor elke overgedragen exploitatiewijze met telkens de vergoeding van de auteur, de reikwijdte en de duur van de overdracht.
Een ander probleempje is het feit dat de fiscale administratie weigert om automatisch gebonden te zijn door de bedragen die worden vermeld in de contracten voor overdracht of concessie van auteursrecht. De fiscus houdt namelijk rekening met de volgende elementen:
- de toegepaste vergoedingswijze en de criteria die werden weerhouden voor het bepalen ervan;
- de eventuele vergoeding(en) voor kosten van de auteur;
- de specialisatie(s) van de auteur en zijn activiteitendomein(en).
Voor juridische en financiële zekerheid kunt u via een "fiscale ruling" (voorafgaande beslissing) contact opnemen met de fiscale administratie om goedkeuring te vragen voordat u uw oplossing toepast. Een eventuele goedkeuring in deze context bindt de diensten van de FOD Financiën voor 5 jaar.
Dit artikel werd u aangeboden door:
Frédéric Dechamps & Chloë De Clercq
Advocaten bij het kabinet "lex4u"
Partners bij Lawbox.be
Op www.lawbox.be vindt u, tegen schappelijke prijzen, talrijke door advocaten opgestelde en bijgewerkte juridische documenten.