De gewoontes van jouw klanten zijn veranderd. Evolueer jij mee?

Je staat als ondernemer (helaas) op de eerste rij: de pandemie van het coronavirus en de lockdown halen ons dagelijks leven overhoop. Onze manier van leven, werken, consumeren of ons verplaatsen. Een nooit eerder geziene periode die sporen zal nalaten, vooral in het hoofd (de handelingen en verlangens) van jouw klanten. Nieuwe gedragswijzen, herziene gewoontes, (her-)ontdekte interesses of een belangrijke bewustwording. Trends die mogelijk blijven, en die beetje bij beetje een einde maken aan “business as usual”.

Minder verplaatsingen? Meer gezonde en lokale voeding? Meer verantwoordelijke aankopen? Meer online verkoop of thuisleveringen? Kortere circuits? Terug naar “zelfgemaakt” ? Iedereen heeft het erover: er komt een voor, en na coronatijdperk. We moeten “de wereld van morgen opnieuw vorm geven...” Een mooi gezegde, maar welke rol is concreet voor jou weggelegd in deze evolutie? Je bent ondernemer, geen tovenaar of waarzegger! je beschikt echter of een schitterende troef: observatievermogen. Zoals Marguerite Yourcenar het beschreef: “ Eén kilo doordachte observatie is meer waard dan een ton dromen. “ Laat ons dit even grondiger bekijken om je te helpen om een beeld te vormen van de toekomst van jouw klanten…

Schets mij de wereld van “morgen”

Ongeacht jouw activiteitensector, heb je noodmaatregelen moeten treffen om de gevolgen van de lockdown het hoofd te bieden. Maar deze periode nodigt je ook uit om extra aandacht te vestigen op jouw klanten. Doel? Hen beter leren kennen om een beter inzicht te krijgen in hun “nieuwe” verwachtingen.

• Telewerk als norm: dit is geen nieuw fenomeen, maar de trend zal zich verder doorzetten. Meer in het algemeen wint professionele flexibiliteit (gedefaseerde uurroosters, coworking, enz.) aan terrein. En dit verandert het dagelijks leven van veel mensen.

• Steeds meer zachte mobiliteit: ook daar is al geruime tijd een mentaliteitswijziging aan de gang, maar de crisis zou dit proces kunnen versnellen. Zal de fiets de auto, of zelfs het openbaar vervoer, de loef afsteken?

• De waarde van voeding: Meer dan ooit staat lekker eten centraal. Terug naar de essentie, maar ook naar het plezier van koken, naar “zelfgemaakt” en gezonde en lokale voeding. Bewustwording is een feit...

• Het gezin is “centraal” in de bekommernissen: de lockdown heeft onze relaties en vrije tijd grondig gewijzigd. Virtueel aperitieven, jogging, films en series, tuinieren, decoratie, enz. Wat zal er overblijven van deze “gedwongen” gewoontes? Moeilijk te zeggen. Maar het staat ongetwijfeld vast dat we onze prioriteiten hebben herzien. Op het vlak van vakantie bijvoorbeeld zal “het einde van de wereld van vroeger” misschien synoniem staan voor de (her-)ontdekking van de charme van Brussel!

Wat is het “toekomstig” gezicht van jouw zaak?

Alles zal niet veranderen van vandaag op morgen, maar bepaalde trends zullen blijven, meer bepaald omwille van de sanitaire maatregelen die mogelijk van kracht zullen blijven. Hierbij een overzicht van enkele wijzigingen die onafwendbaar lijken.

1. (Nog) meer digitaal

E-commerce zit in de lift: platforms als eFarmz of Kazidomi kennen een echte boom tijdens de lockdown. Een bewijs dat jouw online aanwezigheid meer dan ooit onmisbaar is. Maar digitalisering is meer dan een virtueel uitstalraam, dit moet gepaard gaan met een echte strategie... in dienst van je business model.

Je beschikt ook over een brede waaier van technologische tools om het leven van je klanten te vergemakkelijken en om nieuwe bronnen van inkomsten te genereren: van leveringen tot het reserveren van een tafeltje, of tijdsloten voor inkopen met digitale of contactloze betaling.

Waarom zou je je vakmanschap ook niet online ontplooien? “Dienstverlening” op afstand kende een groot succes tijdens de lockdown. Ook al valt er niet altijd geld mee te verdienen, het is een goede manier om bekendheid te verwerven en om een band te creëren met jouw klanten.

2. Meer duurzaamheid

Korte circuits, bioproducten, CO2-voetafdruk, enz. je klanten worden zich steeds meer bewust van de milieu-uitdagingen. Om hier hun steentje bij te dragen, kiezen ze voor meer duurzame aankopen en voor “merken” die hun waarden delen. Wat houdt dat in?

Je business model. De circulaire economie was in al haar vormen nog nooit zo populair. Het gebruik van een product, in plaats van het bezit ervan bijvoorbeeld. En ook de terugkeer van tweedehands, de nadruk op hergebruik, of revalorisatie van afval. 

En je producten? Kwaliteit ten koste van kwantiteit. Grondstoffen met eerbied voor onze planeet. Meer lokale netwerken. Minder verspilling. Allemaal middelen voor meer duurzaamheid. Wat als een “beperking” lijkt, kan snel omgevormd worden tot een voordeel!

Meer transparantie. Geen enkele klant vraagt dat je perfect bent, maar zorg er wel voor dat je je inspanningen op het vlak van duurzaamheid belicht. Gun een blik achter de schermen van jouw bedrijf, toon jouw betrokkenheid bij de klant en deel jouw waarden.

3. Meer “nabijheid”

En waarom er niet voor zorgen dat je nog dichter staat bij je klanten (en leveranciers)... En dit op alle niveaus: productie, consumptie, distributie, communicatie, enz.!

Meer dan ooit is het belangrijk om “lokaal” te denken. Ook dat is nabijheid: je klanten producten aanbieden “made dichtbij hen”, door samen te werken met leveranciers die deel uitmaken van jouw ecosysteem. Of het nu gaat om economische solidariteit, zorgen voor veerkracht of milieubewustzijn, lokale consumptie zal meer dan ooit gewaardeerd worden.

Met de sanitaire maatregelen zullen je klanten misschien meer terughoudend zijn om een bezoek te brengen aan jouw fysieke winkel . Laat dit je stimuleren om alternatieve oplossingen te bedenken: levering aan huis, drive, take-away, afhaalpunt, enz.

Synoniem van identiteit. Hoe meer je klanten (en je partners) zich identificeren met je aanpak en met je waarden, hoe trouwer ze zullen zijn. Een reden te meer om correct te communiceren over je producten en diensten. Van ontwerp tot verkoop, sociale netwerken zijn een ideaal instrument om deze band te versterken.

Menselijk en zinvol!  Achter het gordijn van de lockdown schuilt een terugkeer naar de essentie. Zijn in plaats van hebben... je klanten zullen meer dan ooit selectief te werk gaan bij hun aankoopbeslissingen. Bovendien willen ze een “verrijkende” ervaring beleven, zowel op restaurant als bij de kapper. Dit begint al aan de telefoon of via je website en blijft ook duren lang na de verkoop. 

JE hebt je klanten goed geobserveerd... en nu?

Je beschikt over heel wat essentiële informatie: je klanten gaan voor meer digitaal, meer nabijheid en meer duurzaamheid. Maar hoe kunt je dit integreren in je bedrijf? Je zal je ongetwijfeld gedeeltelijk moeten aanpassen, een aantal zaken anders doen en anders denken over een aantal aspecten van je activiteit. Bij deze denkoefening moet je rekening houden met jouw waarden, jouw troeven (je waardepropositie) en je beschikbare middelen (op korte en middellange termijn).

Laat je tijdens deze zoektocht inspireren en blijf openstaan voor de gebeurtenissen rondom jou. Waag daarna de sprong en doe enkele tests, maar laat niets je tegenhouden om je nieuwe traject geleidelijk verder te zetten. En terecht, het doel is immers niet enkel “uit de crisis geraken”, maar ook de toekomst opbouwen. Dit zijn enkele pistes om je daarbij te helpen:

ben je actief binnen de horeca?

Telewerkers hebben andere gewoontes, omdat ze niet meer naar kantoor hoeven te gaan. Ze zullen ‘s middags bijvoorbeeld niet meer lunchen in de bedrijfskantine! Dit betekent dat er nieuwe potentiële klanten zijn in je buurt :

• Heb je er al over nagedacht om je aanbod hierop af te stemmen? Een ontbijtmenu om mee te nemen ‘s ochtends, een meer uitgebreid tijdslot ‘s middags, een meer frequent wisselende menukaart, enz.;
• En ook hier bieden digitale oplossingen een aantal troeven: om dagelijks je menu van de dag mee te delen, om efficiënt (en duurzaam) aan huis te leveren, enz.;
• Via de nieuwe technologieën kun je ook een band creëren met je klanten. Deel bijvoorbeeld één keer per week je kennis en geef de geheimen prijs van een recept, of geef toelichting bij een product. En waarom geen mand samenstellen met ingrediënten om thuis te kokerrellen?
• Je zou ook een take-away dienst met een echte toegevoegde waarde kunnen lanceren (snel, efficiënt, zonder wachtrij, enz.).
• Wanneer je klanten zich steeds meer verplaatsen met de fiets, moet je het hen gemakkelijk maken: (duurzame) verpakkingen die tegen een ritje met de fiets kunnen, een stalling vóór de zaak, enz.;
• Hanteer je een beleid van korte circuits en nul afval? Misschien hebt je hierover niet voldoende gecommuniceerd. Dit is een echte toegevoegde waarde… Wist je bijvoorbeeld dat er een “ Good Food Resto” label bestaat als “erkenning” voor restaurants die zich engageren voor duurzame voeding? Niet alleen kunt je deel uitmaken van de lijst met restaurants die dit label kregen, maar je vindt er ook eventuele lokale producenten die dezelfde waarden delen als jij;
• Ken je Co-oking, een gedeelde keuken voor professionals? Die staat synoniem voor besparingen op je infrastructuur. Ook dat is de wereld van “morgen”: meer delen, gemeenschappelijk gebruik van middelen en solidariteit.

E-commerce, hoe pak je dat aan?

Door de lockdown ben je je misschien nog meer bewust geworden van het belang van online verkoop als een manier om je activiteit door dik en dun te ondersteunen. Maar het is geen simpel avontuur... En je beschikt misschien niet over de middelen (tijd, financiële middelen, enz.) om snel je eigen webshop te ontwikkelen.

• Geen probleem: dagelijks duiken er initiatieven op om de krachten te bundelen. De gemeente Elsene heeft bijvoorbeeld in samenwerking met Groupe One een gedeeld e-commerce platform gelanceerd. Een “duurzaam” platform bovendien, want alle leveringen gebeuren met de fiets, dankzij de cyclologistieke coöperatieve Urbike. Meer weten?
• Je kan ook de bekendheid van bestaande platforms benutten, zoals eFarmz of Kazidomi, om op een gedematerialiseerde manier te verkopen;
• En dan zijn er uiteraard ook nog oplossingen zoals dropshipping of marketplaces, die ook voor- en nadelen bieden.

ben je sportcoach, bloemist, organisator van evenementen, schoonheidsspecialist of schrijnwerker?

Allemaal beroepen die in principe niets gemeenschappelijks hebben. Toch zouden digitale oplossingen kunnen zorgen voor een bron van extra inkomsten of een manier om je bekendheid en de trouw van je klanten te vergroten. Ook al herneem je je “klassieke” activiteiten, waarom geen extra aanbod van diensten aanbieden via het internet?

• Sportsessies, gratis of betalend, individueel of collectief, maar ook uitdagingen die je voorstelt aan je community van abonnees om thuis zelf uit te voeren, enz.
• Tutorials of directe sessies om meer te weten te komen over planten of om thuis zelf een boeket samen te stellen;
• Binnen de evenementensector zullen lives zeker aan interesse winnen in de toekomst, waarom hier nu al niet op inspelen?
• Workshops “bio make-up”, het samenstellen van natuurlijke cosmetica of vraag-en-antwoordsessies over het gebruik hiervan, het zijn allemaal instrumenten om een band op te bouwen met je klanten en om een productassortiment te verkopen;
• Opleidingen op afstand of tutorials om te leren hout bewerken, voor de verkoop van een aantal van je creaties, enz.;
• Allemaal variaties van je activiteit die je bedrijf meer veerkracht geven, omdat je gedematerialiseerd aanbod je “traditioneel” aanbod versterkt. Uiteraard vergt dit tijd en energie, maar voor bepaalde formats volstaat één enkele opname, terwijl andere kunnen uitgevoerd worden terwijl je werkt (zend bijvoorbeeld jouw groepslessen fitness ook online uit).

de stap zetten naar de circulaire economie?

• Weet je niet waar te beginnen? Het Brusselse Gewest biedt heel wat innoverende projecten op dat vlak. Allemaal inspiratiebronnen en potentiële partners. En met reden, alle projecten en sectoren zijn betrokken bij de duurzame economie. Ter herinnering: het gaat hierbij niet enkel om een engagement op ecologisch vlak, maar het biedt ook economische mogelijkheden;
• Wist je bijvoorbeeld dat sorbet en ijs kan gemaakt worden van onverkocht fruit? Zie hierbij een voorbeeld van mogelijke opwaardering van voedingsproducten in de horeca. Welk “afval” van je activiteit kan je omzetten in grondstof?
• Dat geldt ook voor de bouw- of de textielsector, hergebruik en herbestemming vormen “ongewenste materialen” om in nieuwe hulpbronnen;
• Ook nulafval biedt een aantal troeven: klantenbinding, kostenvermindering en een duidelijk ecologisch engagement;
• Zelfs bij de organisatie van socio-culturele evenementen zijn er mogelijkheden tot engagement, bijvoorbeeld via de Circular Events Toolkit. Een toolkit voor milieuvriendelijke evenementen .

We spelen allemaal onze rol!

En wat als de intenties van vandaag zich niet omzetten in nieuwe gewoontes ? Dan ben je misschien wel degene die de “weg” toont. De waarde van het voorbeeld, zoals Stallone uitroept op het einde van Rocky IV: “Als ik veranderd ben en jullie zijn veranderd, dan kan iedereen veranderen! “ De lockdown heeft bewezen dat we snel en... samen kunnen handelen! Daarom dit laatste advies: werk samen, zoek verbinding met andere spelers en vraag om steun. Samen sterk!

Bekijk de artikels hieronder en laat je inspireren: 

• Ontdek de inspirerende Zero Afval-projecten van ondernemingen, winkels & Horeca
• Zero Waste: vind de  goede adressen bij jou in de buurt!
• Duurzamer consumeren dankzij de circulaire economie in Brussel
• Van het IK tijdperk naar het WIJ tijdperk : positieve initiatieven in Corona-tijd
• Ondernemen in tijden van corona #resilientbxl