Laten we samen de toekomst voorbereiden!

Deze coronacrisis, die in de eerste plaats een gezondheidscrisis is, heeft al snel geleid tot grote moeilijkheden voor zelfstandigen en kmo’s. Welke feedback ontving u vanop het terrein?

Olivier Kahn “In een eerste fase hebben de ondernemers het afwachtend over zich heen laten komen en gebruikgemaakt van de mechanismen ingevoerd door ons Gewest en door de Federale overheid: premies, speciaal uitstel en uitzonderlijke maatregelen. Het aantal steunaanvragen is weliswaar toegenomen, maar deze waren hoofdzakelijk reactief en individueel... Hoe kan ik de gewestpremie aanvragen?  Hoe organiseer ik tijdelijke werkloosheid? Moet ik het uitstel van btw-aangifte aanvragen?

Na deze eerste schokgolf komen we nu terecht in een meer complexe fase, waarin er vragen rond herstructurering zullen opduiken. Het ondernemersklimaat wordt moeilijker: klanten verdwijnen, een aantal onderhandelingen met leveranciers liggen stil, enz. We verwachten dus een aantal collectieve vragen om een wijk nieuw leven in te blazen, een netwerk van bedrijven een impuls te geven, enz. Maar daarnaast verwachten we ook meer strategische en toekomstgerichte vragen. Dit is van fundamenteel belang, want we worden ons bewust van de omvang van de strijd waar we voor staan op lange termijn en van het belang om de toekomst voor te bereiden! "

Worden alle sectoren op gelijkaardige wijze getroffen?

O.K. “Op de eerste plaats zijn er de horeca en de buurtwinkels: zij kregen de meeste klappen als gevolg van de lockdownmaatregelen. Maar er ontstond al snel een domino-effect... Vandaag is de impact voelbaar in vrijwel alle sectoren. Zelfs dienstleveranciers, zoals copywriters of coaches, die geen fysieke winkel of handelspand hebben, verliezen trapsgewijs contracten. De crisis treft dus wel degelijk diverse sectoren. Heel wat bedrijven zullen erin slagen om overeind te blijven, maar we moeten de realiteit onder ogen zien: het sneeuwbaleffect zal helaas “slachtoffers” maken. "

Is het begin van de versoepeling van de lockdown geen hoopvol teken?

O.K. “Op de lange duur zou de lockdown voor steeds meer ingrijpende problemen hebben gezorgd. Dit is dus uiteraard positief... Maar ondernemers moeten zich ervan bewust zijn dat, zelfs in het beste scenario - zoals aangekondigd - de “machine” niet onmiddellijk weer op volle kracht zal draaien. Dit zal tijd vragen: twijfel en onzekerheid zullen nog even blijven aanhouden. En dus blijft voorzichtigheid geboden, want de komende maanden worden we wellicht geconfronteerd met vertraging...”

Wat zijn de grootste problemen waarmee bedrijven geconfronteerd worden?

O.K. “Cash management is de grootste bezorgdheid. Zonder liquiditeit is het voor een ondernemer moeilijk om de huur van zijn handelspand te betalen. En anderzijds staan ook de eigenaars onder druk omdat zij vaak een krediet moeten afbetalen. En dit leidt tot impasse! Bovendien wijzen we er nogmaals op dat, hoewel zelfstandigen er goed aan deden om uitstel van bepaalde betalingen te vragen (btw, bedrijfsvoorheffing, enz.), waakzaamheid zeker geboden blijft. Het gaat immers om uitstel van afbetalingen, geen annulering! Vroeg of laat zullen ze deze bedragen moeten betalen... Bijvoorbeeld: de betaling van de socialezekerheidsbijdragen van het 1e trimester van 2020 is pas verschuldigd op 31 maart 2021. Onmisbare zuurstof voor een zelfstandige.  Maar op deze datum dient de zelfstandige het uitgestelde bedrag te voldoen, plus het bedrag van het 1e trimester 2021, plus een eventuele regularisatie. Zal hij in staat zijn om dit grote bedrag in één keer te betalen? "

Hoe kunnen ondernemers zich wapenen tegen deze problemen?

O.K. “Sleutelwoord hier is vooraf inspelen (wie dat kan)! Het is belangrijk om vandaag na te gaan wat de betalingsmogelijkheden van morgen zullen zijn. Dat is momenteel onze belangrijkste taak: boekhouders en zelfstandigen bewustmaken van het belang om een financiële planning voor de cashflow op te stellen. Dat blijft een prognose, op grond van veronderstellingen wat betreft inkomsten en uitgaven, maar het is van onmisbaar belang om de beoordelen of de schulden zullen kunnen aangezuiverd worden. Is dit niet het geval? Dan moeten er externe financieringsoplossingen voorzien worden. "

Welke andere goede reflexen beveelt u aan?

O.K. “In de eerste plaats: menselijk blijven! Het is niet eenvoudig wanneer je geconfronteerd wordt met problemen... Maar ondernemers moeten absoluut het contact behouden met hun partners, klanten en leveranciers. Ze mogen bijvoorbeeld niet bang zijn om aan te geven dat ze een factuur of een verbintenis niet kunnen nakomen. Iedereen zit in hetzelfde schuitje, we mogen dus hopen op een beter wederzijds begrip. "

Toch loopt de situatie soms vast. Hoe pak je dit het beste aan?

O.K. “Het beste is om een beroep te doen op een neutrale persoon. Dit is geen mirakeloplossing, maar het laat toe om het conflict te ontmijnen. Wat de huur betreft bijvoorbeeld, moedigen we huurders en eigenaars aan om met ons contact op te nemen voor bemiddeling. De tussenkomst van een derde laat meestal een minnelijke schikking toe, waardoor wanbetalingen of eindeloze juridische procedures kunnen vermeden worden. Met het gezegde “een slecht akkoord is beter dan een goed proces” in het achterhoofd, laat ons een mentaliteit van “gedeelde schade” ontwikkelen! "

Er wordt steeds vaker gesproken over de noodzaak van “zichzelf heruitvinden”... Van essentieel belang?

O.K. “ Ondernemers dienen zich in de eerste plaats te concentreren op hun core business. Ze gaan beter niet alle kanten uit, want dat kan nieuwe risico’s met zich meebrengen of leiden tot situaties die ze niet onder controle hebben.
Maar dit is ook het moment om niet blind te varen, maar om de directe omgeving te observeren en om na te gaan of de eigen activiteitensector nog goede vooruitzichten biedt. Omdat de toekomst wellicht niet meer zal zijn zoals voordien (in elk geval niet meteen)!  Het is dus van essentieel belang dat ondernemers opnieuw nadenken over hun activiteit zonder zich te versnipperen. Vergeten wat verloren is, en zich concentreren op wat kan worden opgebouwd en trachten de activiteiten af te stemmen op een nooit eerder geziene context. Heel wat beroepen zullen evolueren, het is dus belangrijk om deze evolutie te volgen en alternatieven te zoeken. "

Maar hoe moet je deze evolutie concreet begrijpen?

O.K. “ Een antwoord vinden op de vraag “Wat zijn mijn toekomstige mogelijkheden? “ En vooral de oude reflex achterwege laten van “het is altijd gelukt, ik wacht dus tot het terugkomt! “ Het risico bestaat dat niet alles terug wordt zoals vroeger. Laten we het geval nemen van een traiteur die buffetten verzorgt voor huwelijken en doopfeesten. Evenementen zullen in de toekomst anders worden georganiseerd: minder gasten, andere vereisten, enz. Hetzelfde geldt voor een coach: gedaan met de klassen van 50 leerlingen. Ook voor boekhouders, een nochtans “klassiek” beroep zal de praktijk er anders uitzien: medewerkers doen telewerk, het contact met de klanten en het doorsturen van gegevens zal steeds meer digitaal verlopen, enz.”

We moeten vaststellen dat het niet gemakkelijk is om ons een sereen beeld te vormen van de toekomst. Toch is de psychologische factor belangrijk voor een heropleving...

O.K. “Het klopt dat de huidige crisis angst inboezemt, maar we hebben in de geschiedenis al andere crisissen meegemaakt. Er zal ongetwijfeld puin moeten geruimd worden, en dat begrijpen of aanvaarden is niet gemakkelijk. Maar laat ons even afstand nemen, positief blijven en ervan uitgaan dat een nieuwe start mogelijk is.
Concreet betekent dit dat de ondernemers alles in het werk moeten stellen om eruit te geraken: alle mogelijke kansen aangrijpen om hun activiteit te redden, zoeken naar oplossingen, zoals een gemeenschappelijk gebruik van middelen en infrastructuur (bijvoorbeeld gedeelde keukens en voertuigen), enz. Maar op een gegeven moment... als de handdoek in de ring moet gegooid worden, het faillissement een feit is, betekent dit op zich niet dat het afgelopen is. Je kunt er weer bovenop komen! Het leven als ondernemer stopt niet met de stopzetting van een activiteit. Je kunt als ondernemer een pauze inlassen, voor- en nadelen afwegen en opnieuw starten.  Laten we positief blijven om er beter bovenop te komen...”

Wat zijn de sleutels tot deze “heropstart”?

O.K. “We moeten meer de handen in elkaar slaan: partners vinden, synergiën ontwikkelen, samenwerken, delen, enz. Dat lijkt me noodzakelijk! Verder moeten we het hoofd koel houden, niet panikeren en beetje bij beetje vooruitgaan. Het is misschien een cliché, maar het blijft wel waar: elke uitdaging biedt nieuwe kansen.  In alle sectoren zullen deuren opengaan, zullen er interessante initiatieven ontstaan. We zien dit bijvoorbeeld reeds in de horeca, met afhaalmaaltijden, thuislevering, enz. Heel wat nieuwe ideeën en projecten om te ontwikkelen, mogelijkheden om te verkennen! En wij staan klaar om de ondernemers te helpen tijdens deze omschakeling! "

Uiteraard is er het COm-Beci, maar ook het gewestelijk support-team van begeleiders dat werd opgericht om kmo’s te ondersteunen en doorheen de crisis te loodsen. Wat is de rol van dit team?

O.K. “Het is een task force van een honderdtal professionals — 50 boekhouders, 30 advocaten, coaches, enz. — die werd opgericht om optimaal tegemoet te komen aan dringende vragen of behoeften. De bedoeling is om telefonisch vragen te beantwoorden of advies te verlenen aan ondernemers die een beroep doen op het team.

De dienst 1819 blijft uiteraard de eerstelijns informatiedienst voor zelfstandigen, maar wanneer meer precieze ondersteuning nodig is, nemen wij het over.  We bieden geen begeleiding op lange termijn, maar gericht advies om een concreet probleem op te lossen. In een tweede fase zullen we gelijktijdig collectieve acties organiseren, voor zelfstandigen met gelijkaardige bezorgdheden (verlies van klanten, problemen met de huur, vragen of bancair krediet, enz.). Door alles te bundelen zullen we een nog meer efficiënte en coherente boodschap kunnen brengen. Maar het biedt ook de gelegenheid om een band te smeden en om synergie te creëren.  "

Meer weten

• U vraagt zich af hoe u moet berekenen hoeveel geld u zal nodig hebben voor uw heropstart.

• Om nu reeds uw heropstart voor te bereiden neem contact op met het Centrum voor Ondernemingen in moeilijkheden (COm) van BECI! We bieden gratis ondersteuning...

• Ontdek hoe het gewestelijk support-team van begeleiders uw bedrijf kan ondersteunen in de context van de coronacrisisDe experten binnen dit team beschikken uit uiteenlopende kennis en expertise om bedrijven te ondersteunen tijdens de crisis en om hen in de richting te sturen van geschikte partners. Bent u geïnteresseerd in deze begeleiding? Vul het onderstaande formulier in om ons een inzicht te geven in uw probleem. 
  Let op: deze begeleiding heeft geen betrekking op kwesties rond federale en gewestelijke premies en maatregelen. Neem in dat geval direct contact op met de dienst 1819 via het nr. 1819 of via e-mail op het adres info@1819.brussels. Aarzel zeker niet de FAQ Coronavirus & ondernemingen te raadplegen of de recente updates in dit domein.