Al te veel ondernemers menen dat het in deze veranderlijke wereld onmogelijk en nutteloos is geworden een businessplan en budgetten op te stellen. Vele "laten het op zich afkomen" en reageren naargelang de beschikbare middelen op het ogenblik zelf. Een zware en vaak gemaakte fout volgens het Centrum voor Ondernemingen in moeilijkheden.
De markt beweegt zo snel en weinig experts of ondernemers zijn in staat meer dan enkele maanden te anticiperen. Alles blijft echter mogelijk als het op business aankomt.
Tal van ondernemers hebben geniale ideeën, beloftevolle markten en grote troeven maar geven zichzelf niet de middelen om ze in praktijk te brengen.
Uit de duizenden gevallen die het Centrum voor Ondernemingen in moeilijkheden (COM) behandelt, komt één element naar voren: het gebrek aan vooruitziendheid op budgettair vlak. Dat is een zware fout omdat het businessplan en het budget, ook al zijn ze per definitie nooit nauwkeurig, toelaten targets voorop te stellen, een algemeen kader te scheppen en vooral het reactievermogen bij tegenvallers op te krikken. Wie in het begin van het jaar een budget heeft opgesteld, kan beter reageren op onverwachte gebeurtenissen. Niet alleen de cijfers, maar ook de geest is dan voorbereid.
Een budget uitwerken maakt een proactief beheer in plaats van een reactief beheer mogelijk. En dat verandert alles.
Onrealistische vooruitzichten
Een vaak gemaakte fout is voorspellingen doen die verre van realistisch zijn. De budgetten worden zeer theoretisch en ... optimistisch opgesteld. Er wordt geen rekening gehouden met onverwachte gebeurtenissen.
Ongeacht de vooruitzichten voor de verkoop, kosten of toekomstige investeringen, moeten er marges worden berekend volgens verschillende simulaties. Wat gebeurt er als mijn omzet met 30% daalt? En als ik het communicatiebudget moet verdrievoudigen? Wat als een belangrijke klant me niet betaalt?
Ook over termijnen moet worden nagedacht want optimisme grenst vaak aan naïviteit: het duurt vaak lang voordat een klant beslist, de betalingen laten meer dan vroeger op zich wachten, een opdracht of een werf kan aanslepen ...
Kosten die vroeger bijkomstig waren, kunnen vandaag fors zijn opgelopen. Neem bijvoorbeeld de transportkosten, kosten voor afvalbeheer of energie. De verzekeringskosten in bepaalde sectoren, communicatiekosten in andere of de kosten voor experts (die vaak onmisbaar zijn geworden) zijn ook niet te verwaarlozen.
Om het budget in evenwicht te brengen heeft de ondernemer verschillende mogelijkheden: de verkoop opkrikken, nieuwe financiële middelen aanboren of de kosten en niet-strategische investeringen beperken. Deze laatste weg geniet te voorkeur boven de andere: een eind maken aan nutteloze kosten is vaak mogelijk, snel en veelbelovend.
Te veel ondernemers hebben echter de neiging om de verhoopte inkomsten kunstmatig op te drijven om het geheel in evenwicht te brengen. Op papier is dat gemakkelijk, in de praktijk niet zo gemakkelijk te verwezenlijken ... Beter heel pessimistisch zijn over de omzet en oplossingen vinden naargelang. Dan zijn we veel stressbestendiger!
Wees vooruitziend als het op geld aankomt
De zoektocht naar kapitaal is vaak een verplichte stap voor heel wat zelfstandigen en bedrijfsleiders. Wat men er ook over zegt, de financieringsbronnen blijven talrijk en zijn nog steeds open voor kmo's die ... het verdienen en vooruitkijken: subsidies in overvloed, business angels, achtergestelde leningen ...
Een ding is zeker wat de financierders betreft: vertrouwen is het sleutelwoord. En zo gezond en normaal geld zoeken lijkt wanneer alles goed gaat, zo'n negatieve bijklank krijgt het bij problemen. En dan kunt u niet op de kredietverstrekkers rekenen.
Hoe soepel de bankiers blijven voor steun aan starters, stabiele of groeiende bedrijven, zo onverzettelijk en gebiedend blijven ze tegenover minder vooruitziende ondernemers.
Het is dus beter van bij het begin meer te vragen dan te weinig (of te krap) met de gedachte later eventueel wat extra te gaan vragen.
Vooruitzien om rampen te beperken: een waarheid als een koe die de meeste bedrijfsleiders zullen beamen. Toch blijft het een mysterie: de kleine en middelgrote ondernemingen die een goed "opgebouwd" budget kunnen voorleggen zijn nog steeds zeldzaam.
Aarzel niet uw budget gratis te laten nakijken door de boekhouders-partners van het Centrum voor Ondernemingen in moeilijkheden. U kunt bij hen terecht: www.ced-com.be
auteur: Olivier Kahn, Centrum voor Ondernemingen in Moeilijkheden (COM)