De digitale revolutie heeft de regels ingrijpend gewijzigd voor verschillende sectoren, en dat geldt ook voor toerisme. Veel ondernemingen maken gebruik van de technologische vooruitgang om allerlei onlinediensten aan te bieden die het leven van reizigers gemakkelijker maken. Hoe zit dat in Brussel?
Net zoals in heel wat andere economische sectoren, is de zichtbaarste innovatie in toerisme afkomstig van de nieuwe technologieën. Die hebben de procedés vereenvoudigd en de ervaring van de reizigers verrijkt. Na de boom van online boekingsites volgt nu de ontwikkeling van het e-toerisme dankzij het gebruik van smartphones en de talrijke apps. Nu zijn de reizigers zelf vragende partij naar nieuwe producten en innoverende diensten voor duurzamer toerisme met meer authenticiteit en integratie in de lokale cultuur. Een betere ervaring voor de klant is bijgevolg een belangrijke bron van innovatie in de sector. Daarnaast vormen ook optimalisatie van de procedés, de inkoopprocessen en het bedrijfsbeheer een bron van inspiratie voor interne innovaties voor toeristische actoren.
Heel diverse realiteiten
Innovatie in toerisme omvat heel diverse realiteiten, en wordt gekenmerkt door verschillende types innovatie die al dan niet geleidelijk ingevoerd worden.
Permanente of geleidelijke innovatie bestaat uit constante verbetering van reeds bestaande producten/diensten/procedés om het gebruik ervan efficiënter te maken.
-
In de vrijetijdssector bijvoorbeeld heeft technologie (zoals toegevoegde realiteit, virtuele realiteit en de vele toepassingen ervan) de ervaring van bezoekers op tal van culturele locaties aanzienlijk verrijkt. Ook websites voor prijsvergelijking en uitwisseling van tickets hebben een ommekeer teweeggebracht in de sector.
-
In het hotelwezen draagt nieuwe software voor beheer van reserveringen, chatbots om gasten te informeren alsook gidsen (zoals Guidewiser.com) bij tot een vermindering van de werkingskosten, meer bepaald van de loonuitgaven.
-
Ook restaurants ontsnappen niet aan deze nieuwe trend, met innovaties voor inkoop en kostenbeheer (foodcost.be), de publicatie van beoordelingen van klanten op sociale netwerken, of het beheer van aanbevelingen van klanten (Tastify.be).
Disruptieve innovatie daarentegen staat vaak voor radicale technologische verandering, creëert nieuwe markten en veroorzaakt doorgaans een ommekeer in een reeds bestaand economisch model. Voorbeelden daarvan zijn Airbnb, Blablacar, Uber, Booking …
Die modellen worden vervolgens gekopieerd door ondernemers die het basismodel aanpassen aan specifieke doelgroepen. Zo is er onehousestand.com, een afgeleide van Airbnb, waarmee de evenementensector private villa's en magische locaties kan vinden om er conferenties en evenementen te organiseren.
CarASAP.be is gebaseerd op het model van Uber. Zij hebben een reserveringsapp met geolocatie gemaakt die gericht is op bepaalde bedrijven en hun managers een reserveringsplatform aanbiedt voor voertuigen met een professionele chauffeur.
Andere innovatieve kmo's passen bestaande modellen toe op nieuwe vragen, en openen zo nieuwe markten. De restaurantsector kent via collaboratieve platformen een ontwikkeling van de vraag naar meeneemgerechten bereid door buren (menunextdoor.be) en het ontstaan van de eerste culinaire coworkingruimte (co-oking.be) met een gedeelde professionele keuken.
Volgens een Frans onderzoek heeft de helft van de innovaties betrekking op de voorbereiding van of het zoeken naar een verblijf. De andere helft betreft innovaties van diensten voor toeristen tijdens hun reis. Er is weinig innovatie in de context van klantenbinding en tevredenheid van de reizigers na de reis, wat kan wijzen op een eerder zwakke innovatie op gebied van marketing.
Digitale innovaties bieden dus de mogelijkheid om een uitgebreider dienstenaanbod voor te stellen aan toeristen, met nieuwe en originele formules om Brussel te ontdekken. Dat leidt tot een verandering in het gedrag en de gewoonten van reizigers.
Is er specifieke ondersteuning in Brussel voor ondernemers die actief zijn in de toeristische sector?
Momenteel ondervinden veel initiatieven van starters en ondernemers moeite om zich te stabiliseren en te groeien. In het Brusselse ecosysteem ontbreekt duidelijk een klimaat dat innovatie stimuleert en een programma met ondersteunende acties.
Daarnaast is er maar weinig monitoring van de trends en evoluties op gebied van toerisme, evenementen en cultuur, ondanks het feit dat de sector heel snel evolueert op technologisch niveau en er tal van nieuwe beroepen komen. De ondernemingen hebben het dan ook moeilijk om zich op het juiste moment in een competitieve positie te plaatsen op de juiste afzetmarkt.
Bovendien is de ‘Hospitality’-sector (toerisme, evenementen en cultuur) heel uitgebreid, waardoor de actoren weinig gelegenheid krijgen om elkaar te ontmoeten en samen te werken. Dat leidt soms tot een weinig concurrentieel aanbod van producten of diensten in vergelijking met andere Europese hoofdsteden.
Op basis van die vaststellingen heeft het Brussels Gewest beslist om prioritaire steun te bieden aan de verschillende actoren van deze sector, en kreeg hub.brussels - de publieke organisatie voor begeleiding van Brusselse ondernemingen - de opdracht om een nieuwe cluster van ondernemingen te ontwikkelen die een drijvende kracht moet worden voor groei en innovatie in Brussel.
Zo gezegd, zo gedaan! De nieuwe cluster Hospitality ging officieel van start in september 2017. De cluster is een waar platform voor ontmoetingen tussen kmo's en actoren van de Hospitalitysector, en heeft zich de volgende opdracht gesteld:
- Ondernemerschap ondersteunen en bevorderen: de cluster valideert en begeleidt de implementatie van innoverende projecten die werkgelegenheid creëren;
- Campagne voeren en bewustmaking van het belang van innovatie (op elk vlak: technologisch, organisatorisch, marketing enz.) om competitiever te worden en de opkomst en groei van innoverende bedrijven in de toeristische sector te ondersteunen;
- Multidisciplinaire innovatie ondersteunen: de cluster faciliteert samenwerking tussen alle betrokken actoren in en rond Brussel: toerisme, hotels en verblijven, restaurants, evenementen, reizen, cultuur, vrije tijd, transport …
Een programma op maat van de behoeften van de ondernemers
Om deze ambitieuze opdrachten te verwezenlijken, voorziet het activiteitenprogramma van de cluster ‘Hospitality’ ontmoetingen, opleidingen, open innovatie, contacten …
De cluster zal zijn leden dus een gevarieerde agenda aanbieden met:
- conferenties van experts en vakmensen
- specifieke workshops rond de uitdagingen waar de leden voor staan
- monitoring van de sector met publicatie op de sociale netwerken
- ontmoetingen met andere clusters om contacten te leggen met andere internationale netwerken
Deze cluster zal ook ondernemingsprojecten helpen opstarten en individueel begeleiden, en helpen bij hun integratie in het Brusselse ecosysteem.
Bent u actief in deze sector in Brussel? Laat weten wie u bent!
Start u een innoverend project op in de Brusselse Hospitalitysector en stelt u zich vragen over het zoeken naar subsidies of financiering? Hebt u een duwtje in de rug nodig om uw businessmodel of bedrijfsplan op te stellen? Wilt u graag uw strategische positie valideren en partners vinden? Zou u op internationaal niveau willen werken?
Word lid van deze nieuwe cluster en ga naar www.hospitality.brussels voor meer informatie, of om u in te schrijven voor de nieuwsbrief van de cluster Hospitality! Aarzel niet om contact op te nemen als u vragen hebt of begeleiding wenst: info@hospitality.brussels
Volg ons op www.facebook.com/Hospitality.brussels en op www.linkedin/Hospitality.brussels